Rechter vernietigt natuurvergunning Yara

Niet alleen veehouders hebben problemen door het buitenwerking stellen van het Programma Aanpak Stikstof (PAS) door de Raad van State (RvS). Ook kunstmestproducent Yara in Sluiskil zal een deel van zijn bedrijf buitenwerking moeten stellen. De meest recente uitbreiding van het chemieconcern, de in 2019 geopende Ureum 8-fabriek, blijkt nu met terugwerkende kracht illegaal in gebruik te zijn door een recente uitspraak van de rechtbank Zeeland-West Brabant. De kunstmestfabrikant investeerde destijds € 240 miljoen in de nieuwe fabriek.

Natuurvergunning deels vernietigd

De rechtbank heeft afgelopen week de natuurvergunning voor dat deel van het bedrijf vernietigd. Milieuorganisaties Mobilisation for the Environment (MOB) en de Vereniging Leefmilieu hadden een zaak aangespannen over de verleende natuurvergunning tegen de provincie Zeeland. De provincie had eind 2018 de natuurvergunning verleend voor de uitbreidingsplannen van Yara, de natuurvergunning was – net als alle natuurvergunningen destijds – gebaseerd op het PAS. Door die wet zette de RvS echter in mei 2019 een grote streep.

Even leek Yara de dans te ontspringen omdat de beroepstermijn overschreden was en de vergunning daardoor definitief leek te zijn geworden. Pas in maart 2020 tekenden namelijk de milieuorganisaties beroep aan, een jaar na verlening van de natuurvergunning. Veel te laat volgens de provincie, maar de rechtbank oordeelde dat deze vertraging niet verwijtbaar is. De milieuorganisaties verwijten de provincie dat zij niet rechtstreeks waren geïnformeerd over het besluit om de natuurvergunning te verlenen, terwijl ze in een eerder stadium wel een zienswijze hadden ingediend. Daardoor konden ze ook niet op tijd beroep aantekenen, aldus de milieuorganisaties. De rechtbank gaat mee in hun redenering.

Opnieuw beslissen

Het gevolg is dat de provincie opnieuw moet beslissen over de vergunningaanvraag van Yara. Maar daarbij moet nu rekening gehouden worden met de huidige stikstofregelgeving. In een eerste reactie laat de provincie Zeeland weten zich te beraden op mogelijk andere vervolgstappen. Of dat betekent dat de provincie in hoger beroep gaat is niet duidelijk.

Voor Yara betekent de uitspraak dat het moet terugvallen op de oude natuurvergunning van voor de uitbreiding. Het bedrijf zegt is onaangenaam verrast te zijn door deze ontwikkeling, omdat zij ervan uitging dat de nieuwe natuurvergunning al ‘onherroepelijk’ was geworden. In een persbericht zegt de chemiereus: ‘Pas op 30 maart 2020 (ruim een jaar na verlenging van de natuurvergunning op 19 december 2018) stelden MOB/Vereniging Leefmilieu beroep in tegen de natuurvergunning.

Yara Sluiskil B.V. heeft er alle vertrouwen in dat een nieuwe natuurvergunning zal worden verleend binnen de bestaande mogelijkheden

De rechtbank heeft nu geoordeeld dat de termijnoverschrijding verschoonbaar moet worden geacht. Het bevoegd gezag zal opnieuw moet beslissen op de aanvraag van Yara Sluiskil B.V. met inachtneming van de uitspraak van de rechtbank. Yara Sluiskil B.V. heeft er alle vertrouwen in dat een nieuwe natuurvergunning zal worden verleend binnen de bestaande mogelijkheden.’

Volgens MOB-voorman Johan Vollenbroek betekent deze rechterlijke uitspraak dat de in 2019 geopende Ureum 8-fabriek niet in gebruik mag zijn, omdat die door de uitspraak illegaal is geworden. Vollenbroek verwacht dat Zeeland handhavend zal optreden tegen – zoals hij dat noemt ‘top stikstofuitstoter’ – Yara. Als de fabriek toch blijft doordraaien gaat Vollenbroek een handhavingsverzoek indienen bij de provincie.