Pacht is een onding

’Iedereen is ontevreden. Zowel de pachter als de verpachter. En beiden hebben gelijk”, vindt Hanna.

Ik knik instemmend. Wij hebben verreweg het meeste eigen grond, maar we pachten ook nog een paar percelen. Daarvan gaat de pacht per 1 juli weer omhoog. Met gemiddeld 8 procent.

”Daar word je toch niet goed van”, protesteert Hanna. ”De melkprijzen dalen en de pachtprijzen gaan omhoog. Volgens een systeem dat door verpachters en verpachters werd bedacht. Allemaal tevreden, zou je denken. Vergeet het maar.” Het systeem werkt niet. Onze verpachter klaagt nog steeds. Hij vindt dat hij te weinig rendement krijgt op zijn eigen vermogen. De waarde van grond is de laatste jaren sterk gestegen en als hij dat rekent, heeft hij een rendement van nul. De inflatie meegerekend dan.

Als pachter ben ik ook ontevreden. Met ons eigen land hebben wij door de jaren heen een mooi vermogen opgebouwd. De rente was laag en we hebben een buffer in ons bedrijf, waarop we geld kunnen lenen om weer nieuwe grond te kopen. Zo hebben we een bedrijf gekregen dat financieel puur gezond is en een stootje kan hebben.

”Daar heeft de pachtgrond niet aan bij gedragen”, corrigeert Hanna. ”Ik moet er niet aan denken dat wij een pachtbedrijf zouden hebben. Anders geen eigen vermogen dan het vee en de werktuigen en mogelijk een stal, gebouwd op de grond van de verpachter. Ook weinig waard in deze tijd.”

Daarom ben ik ervan overtuigd dat de boer van de toekomst de grond in eigen bezit moet hebben. Jonge boeren moeten daar al mee beginnen. Regelmatig grond bijkopen. Als je tussen de dertig en veertig jaar boer bent, kun zo een mooie lap grond in eigendom krijgen. Dat versterkt de positie van de boer enorm.

Hanna sluit af met te zeggen: ”Pacht is een onding. Alle berekeningen van boekhoudbureaus ten spijt denk ik dat boeren met eigen grond op de eindstreep veel meer overhouden dan pachters. De praktijk bewijst het. Pachters stoppen in armoede, boeren met eigen grond kunnen een mooie bungalow kopen. Daarom blijft de grond ook duur.”