Onzekerheid over moment inwerkingtreding verplichte IBR-bestrijding

Het is onzeker of het nationale bestrijdingsprogramma tegen infectieuze bovine rhinotracheïtis (IBR), ook wel koeiengriep, per 1 januari 2026 van kracht wordt. Dat blijkt tijdens een debat in de Tweede Kamer.

Eerder stelde landbouwminister Femke Wiersma de inwerkingtreding van de Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) al uit van juli 2025 naar 1 januari 2026, maar nu blijkt ook deze datum onzeker.

CDA-Kamerlid Eline Vedder vroeg mede namens NSC opheldering bij de minister. Dit omdat er in de veehouderij onrust is ontstaan over de inwerkingtreding van het bestrijdingsprogramma. Wiersma erkent dat het onzeker is of de termijn van 1 januari gehaald wordt. Maar de minister en het ministerie doen er alles aan om de regeling 1 januari in te laten gaan.

Voor inwerkingtredingen moeten er echter diverse toetsen worden gedaan. Plan was om de regeling gelijktijdig bij de Europese Commissie en de Raad van State voor te leggen, maar de instanties sturen erop aan om dit na elkaar te doen, waardoor het meer tijd vraagt. “Het is krap, maar we streven naar inwerkingtreding per 1 januari, en als het aan mij ligt, gaat dit lukken. Maar de stappen die nu gezet moeten worden, liggen buiten mijn invloedsfeer”, aldus Wiersma.

80% melkveebedrijven IBR-vrij of IBR-onverdacht

De wettelijke bestrijding van IBR wordt gebaseerd op het private IBR-bestrijdingsprogramma, dat sinds 2018 verplicht is voor melkveebedrijven. Daarin moeten bedrijven hun vee twee keer per jaar vaccineren tegen IBR. Dit heeft ervoor gezorgd dat 80% van de melkveebedrijven inmiddels IBR-vrij of IBR-onverdacht is.

Bedrijven die aangetoond vrij zijn van IBR, hoeven niet meer te vaccineren. Zij moeten hun vrije status wel monitoren via bloed- of melkmonsters. Bedrijven die niet willen vaccineren, hebben de mogelijkheid om besmette dieren op te sporen en af te voeren. Als de AMvB van kracht wordt, moeten alle dieren binnen een half jaar gevaccineerd worden tegen IBR. Tenzij ze vrijstelling voor vaccinatie hebben.

Als het wettelijke traject wordt ingevoerd, legt Nederland uiterlijk vier jaar later in Brussel het IBR bestrijdingsprogramma voor ter goedkeuring. Zodra het goedgekeurd wordt, gaan er extra  beperkingen gelden voor de import van runderen.