NVM: minder transacties agrarisch vastgoed, maar hogere prijzen

In 2021 werden opnieuw minder veehouderijbedrijven verkocht dan in 2020. De NVM Agrarisch & Landelijk-makelaars verkochten slechts twaalf varkens- en vijf pluimveebedrijven, tegen respectievelijk 21 en negen in 2020. Melkveehouderijen zijn nog relatief in trek: 74 bedrijven wisselden in 2021 van eigenaar. Tegelijk daalde tegen het einde van het jaar het aantal te koop staande bedrijven tot onder de 100.

_{Tekst gaat door onder de grafiek}

De daling wordt grotendeels veroorzaakt door de inkrimpingseisen van de overheid. Zo is het aantal varkenshouderijbedrijven volgens het CBS tot 2021 al met bijna 25% gekrompen tot ruim 3.400. In 2021 meldden zich 300 varkenshouders aan bij de Subsidieregeling sanering varkenshouderijen met de intentie om hun bedrijf te stoppen. De interesse voor de landelijke beëindigingsregeling voor melkveehouders die in 2022 werd geopend, lijkt tot dusver wisselend per regio.

Stikstofdossier

De NVM verwacht dat het stikstofdossier de komende jaren een stevig stempel gaat drukken op de agrarische en landelijke vastgoedmarkt. Welke kant dat opgaat, is afhankelijk van de keuzes die worden gemaakt, zegt Jos Ebbers, vakgroepvoorzitter van NVM Agrarisch & Landelijk: “In 2021 zetten vooral de gestegen energie- en voerprijzen flinke druk op de agrarische sector en dat zorgde voor veel beweging op agrarische vastgoedmarkten.”

Betrek de agrarische ondernemers bij de oplossing, in plaats van ze probleemeigenaar zonder perspectief te maken

Ook de stikstofdiscussie wordt overal in de sector gevoeld. “De vorige week bekendgemaakte overheidsmaatregelen wakkeren de onzekerheid aan,” vervolgt Ebbers. “Agrarische bedrijven zijn gewend aan ondernemingsrisico’s, maar zonder duidelijkheid over het langetermijnperspectief ontbreekt het fundament voor bedrijfsontwikkeling, innovatie en investeren. Wij willen Den Haag oproepen: betrek de agrarische ondernemers bij de oplossing, in plaats van ze probleemeigenaar zonder perspectief te maken.”

Verkoop- en grondprijzen stijgen

De verkochte bedrijven leverden wel steeds meer op, ziet de NVM. Melkveehouderijbedrijven werden verkocht voor een gemiddelde prijs van € 2,8 miljoen, de hoogste prijs sinds 2015. De verkochte veehouderijbedrijven zijn allemaal relatief groot. De gemiddelde verkoopprijs in 2021 was € 1,1 miljoen voor varkensbedrijven en € 1,55 miljoen voor pluimveebedrijven.

_{Tekst gaat door onder de grafiek}

Grondprijzen

Ook de gemiddelde prijs voor agrarische grond steeg in 2021 naar ruim € 67.000 per hectare, een toename van 5,7% ten opzichte van 2020. Grond blijft dus aantrekkelijk, al stijgen de prijzen minder hard dan voorheen.

De regionale verschillen zijn groot. In Westelijk Holland en de IJsselmeerpolders stegen de grondprijzen met respectievelijk 16% en 19%. In de rest van het land is de groei kleiner, in Bouwhoek en Hogeland daalde de grondprijs met 14%. Grasland blijft met een gemiddelde prijsstijging van 6,2% tot € 62.000 per hectare goedkoper dan bouwland. In Zuidwest-Brabant werd met € 82.000 per hectare gemiddeld de hoogste prijs betaald.

Perceelgrootte bepalend voor prijs

Uit de NVM-cijfers blijkt dat de perceelgrootte bij akkerbouw de verkoopprijs beïnvloedt: hoe groter het perceel, hoe hoger de prijs per hectare. Grondtransacties van 5 hectare of meer leverden in 2021 gemiddeld € 77.500 per hectare op. Per hectare is dat zo’n 9 procent meer dan kleinere stukken grond van minder dan 1 hectare. Deze trend was al zichtbaar in 2019 en 2020, maar heeft zich in 2021 sterker doorgezet.

_{Tekst gaat door onder de tabel}

Landelijk wonen: meer krapte

De populariteit van het platteland als plek om te wonen zet onverminderd door. Door de ongekend krappe landelijke woningmarkt verruilen steeds meer kopers de Randstad voor een woonboerderij. In 2021 kreeg 20% van de verkochte landelijke woningen een nieuwe eigenaar afkomstig uit de Randstad. Dit is een stijging van 3 procentpunt ten opzichte van 2020. Tegelijk daalde het aantal verkochte landelijk gelegen woningen van 8.381 naar 5.700 stuks.

De krapte op de woningmarkt werkt ook door in de prijs van landelijk wonen. De gemiddelde verkoopprijs van een landelijke woning steeg in 2021 naar € 738.000, een stijging van ruim 20% ten opzichte van 2020. In de afgelopen vijf jaar is het aanbod landelijke woningen met een factor zes afgenomen en steeg de gemiddelde verkoopprijs met 80%.

Het gehele rapport ‘Vastgoedmarkt in beeld – Agrarisch & Landelijk 2021’ van NVM is hier te downloaden.