Boerderij
Mega-overwinning voor BBB
BoerBurgerBeweging stevent af op een magistrale verkiezingsoverwinning bij de Provinciale Statenverkiezingen. De partij wordt op basis van de exitpolls in veel provincies van niets de grootste partij.
Bij de exitpolls bij de eerste drie provincies; Noord-Holland, Overijssel en Noord-Brabant is BBB de grootste partij. In Overijssel wordt de partij met 31% van de stemmen (17 zetels) ruim vier keer zo groot als VVD, CDA en GroenLinks die alle drie vier zetels kregen en daarmee gezamenlijk op de tweede partij zijn.
Forse kritiek op het kabinetsbeleid
De opkomst van BBB kan gezien worden als forse kritiek op de coalitie van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. Vooral CDA krijgt klappen: de partij moet ongeveer een halvering incasseren, terwijl VVD, ChristenUnie en D66 een klein verlies boeken.
In de exitpoll voor de Eerste Kamer komt BBB uit op 15 zetels, net als de gezamenlijke fractie van GroenLinks en PvdA.
Regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie hadden in de Eerst Kamer met 32 zetels nog geen meerderheid, maar verliezen nu nog 8 zetels waardoor ze nog 24 zetels overhouden. Het kabinet moest als samenwerking zoeken met oppositiepartijen om een meerderheid te behalen. Die noodzaak wordt nog groter: er moeten 12 zetels bij gesprokkeld worden: dat zou met steun van BBB, maar ook met steun van GroenLinks en PvdA.
Gevolgen voor stikstofbeleid
De verkiezingsuitslag is een onvermijdelijk signaal naar het huidige beleid, met name op het gebied van stikstof. De stikstofwet moet nog door de Tweede en Eerste Kamer worden geleid. Dat zou in theorie over links en over rechts kunnen.
Er zal in Den Haag echter ook rekening gehouden moeten worden met de uitvoerbaarheid van het natuur- en stikstofbeleid door de provincies. Met de grote overwinningen van BBB in de provincies, zal de partij in veel provincies aan zet zijn om colleges te vormen.
“Onze inzet is om het stikstofbeleid aan te passen. Voorop staat dat de boer toekomst heeft. Mensen op het platteland willen de boeren houden, dat wordt in Den Haag niet gezien. De kiezer heeft nu wel gesproken”, aldus een blije Caroline van der Plas, die overdonderd reageerde op de exitpolls van de eerste provincies.
Grootste fractie
“Gewoon de grootste in Noord-Holland met 14,3% van de stemmen. Dit hadden we nooit verwacht”, aldus Van der Plas in een eerste reactie. In Groningen, Friesland, Drenthe, Flevoland, Overijssel en Gelderland stond BBB in de prognoses bovenaan. In Noord-Holland stonden ze in de peilingen als tweede partij, naast GroenLinks, PvdA en PvdD. VVD stond daar in de peilingen bovenaan en komst in de exitpolls naast BBB. Van der Plas gaat er vanuit dat er bij de regeringspartijen wel wat crisisoverlegjes zullen zijn, na de enorme zege van BBB.
Van der Wal
Stikstofminister Christianne van der Wal (VVD) zegt dat het wel bekend is dat er veel kritiek is op de stikstofaanpak, maar ze gaat er vanuit dat na de college-onderhandelingen in de provincies toch veel stikstofbeleid overeind zal blijven staan. “Want ook bij de collegevorming zullen keuzes gemaakt moeten worden. Je kan niet zeggen dat je geen stikstofbeleid gaat doorvoeren en wel huizen bouwen en investeren in de economie. Want zo kan je geen vergunningen verlenen”, aldus Van der Wal.
‘Waardeloze uitslag’
CDA en FvD zijn de grote verliezers bij de verkiezingen. CDA-Kamerlid en campagneleider Derk Boswijk spreekt van een waardeloze uitslag. Hij wijst erop dat CDA ook hard gewerkt heeft aan de onderwerpen waar BBB zich hard voor maakt, maar dat dit onvoldoende wordt gezien. Boswijk verwacht dat het veel tijd zal kosten om het vertrouwen van de kiezer te herwinnen.
Naast de coalitiepartijen en Forum voor Democratie verliezen ook SP, 50Plus en SGP. Volt, Ja21 en PvdD boeken wel winst.
De definitieve uitslag wordt later bekend.