<em>Foto: Ronald Hissink</em> RundveeOpinie

‘Kies voor grondgebonden weidemelk’

Alleen grondgebondenheid creëert een rendabele melkveehouderij. Het definitief toekennen van productierechten aan hen die blind inzetten op meer, is gaan voor minder.

De beslissing over de toekenning van fosfaatrechten is afgelopen week gevallen. Het is een besluit met verstrekkende gevolgen. Nederland zadelt zich na de quotering weer op met extra productiekosten. Het is de vraag of er daardoor nog voldoende ontwikkelingsruimte wordt geboden richting maatschappelijk verantwoorde melkproductie.

De belangen van de enigszins monopolistische organisaties in de verwerking en financiering zijn ongekend. De huidige productie van megamelk biedt hen maximale zekerheid: wereldwijde afzet geproduceerd tegen kostprijs. Het is ronduit stuitend dat banken zekerheid, verkregen door het financieren van landbouwgrond, gebruiken om elders in de financiële jungle te mogen meespelen. Voor die zekerheid moet de boer nog rente betalen ook!

‘Race naar de bodem’

De zuivel volgt door de versnelde schaalvergroting van het afgelopen jaar blind hetzelfde pad als de intensieve veehouderij. De bekende race naar de bodem. Het definitief toekennen van productierechten aan hen die blind inzetten op meer, is gaan voor minder. De toegevoegde waarde komt al lang niet meer van de export. De meeste afzetmarkten voor anonieme bulk zijn zelfvoorzienend. Zij zeggen dank en wij blijven zitten met de stank.

Dat wij China moeten voeden, blijkt in hun jaar van de aap een broodje van hetzelfde. Er ligt daar inmiddels een jaarvoorraad melkpoeder op de plank. De melkprijs in China is in rap tempo gedaald van €0,70 tot €0,40 per liter. Opmerkelijk genoeg heeft Campina laatst de productie van babyvoeding fors uitgebreid. Dat die fabriek in Duitsland staat, zegt genoeg. Daar wordt al jaren met alle gemak grootschalig geproduceerd, los van de voor ons vertrouwde milieu- en quotumkosten.

Foto: Henk Riswick

‘Maak weidemelk grondgebonden’

De meerwaarde ligt nu echter voor het grijpen. Er dient dan wel weerstand te worden geboden aan degenen die enkel gaan voor eigenbelang en de korte termijn. Maak weidemelk grondgebonden, waarbij grond met A-rechten het recht geeft tot produceren. Geef daarnaast de huidige overschrijding B-rechten, die binnen 3 jaar vervallen tenzij ze worden afgebouwd tot A-rechten. Een keuze richting extensivering wordt zodoende gevoed door een interessante financiële prikkel. Dus bij invoering geen onmogelijke/schrijnende knelgevallen, maar een overgangsperiode die zorgt voor duurzame, concurrerende landbouw en dat binnen 3 jaar.

Uitwisseling van melk binnen sectoren

Maak zelfs de uitwisseling van fosfaat binnen de sectoren bespreekbaar. Dat biedt de gehele landbouwsector de gewenste ontwikkelingsruimte met een toekomstbestendig verdienmodel.

De staatssecretaris lijkt bang voor politieke verenpikkerij. Hij vergeet dat maatschappelijke geledingen zich inmiddels elders verenigen, los van welke politieke signatuur dan ook. Het platform van de gebiedsvriendelijke, Randstedelijke veehouderij is daarvan een voorbeeld.

Ton Uijttewaal is veehouder in het Utrechtse en mede initiatiefnemer van het Blokhovens Linievarken.

Beheer
WP Admin