‘Jonge boeren, pak het stuur en kies de juiste richting’

Ik nam deel aan een bespreking met leraren van een Hogere Landbouwschool. Als onderdeel van hun opleiding maken hun studenten een plan voor bedrijfsovername. Studenten zien dat de bestaande financiering soms al hoger is dan de maximale leencapaciteit die ze berekenden.

Dezelfde dag kreeg ik een belletje van een jonge melkveehouder. De bank ging niet mee in zijn plan voor de financiering van de overname. Kundig melkveehouder, HAS-opleiding, al meerdere jaren in de maatschap, op een modern bedrijf. Met de genen van twee ondernemende ouders met bewezen capaciteiten.

Dezelfde week zat ik bij een ander modern melkveebedrijf met ouders om tafel. Een zoon wil opvolgen. Met een ondernemende en meedenkende partner aan zijn zijde. De ouders zitten in een spagaat omdat er meerdere kinderen zijn, en vanwege de hoge waarde van de boerderij.

Melkprijs van boven 43 cent nodig

CBS-cijfers uit 2020 lieten zien dat op bijna twee derde van de melkveebedrijven een opvolger klaarstaat. Animo om een melkveebedrijf over te nemen was toen anderhalf keer zo groot als op een doorsnee landbouwbedrijf. Mooi signaal, als je zoals ik, in deze branche actief bent. Benieuwd wat de statistieken vandaag zouden zeggen.

Recent kwam het panel ‘Langetermijnprognoses melkveehouderij’ met een melkprijs van 43 cent als inschatting voor de komende 8 tot 10 jaar. Ook Flynth is hierbij betrokken.

De prognose is hoger dan die van vorig jaar en vergelijkbaar met de actuele prijs. Maar bij Flynth zie ik dat ruim de helft van de melkveehouders een melkprijs boven 43 cent nodig heeft om alle uitgaven te kunnen betalen. Waarbij stijgende rente nog nauwelijks meetelt.

Extra aandacht voor exploitatie en rendement

Als de langetermijnprognose uitkomt, dan krijgt de helft van de melkveehouders te maken met liquiditeitsproblemen. Dus is ook extra aandacht nodig voor exploitatie en rendement.

Standaard oplossingen hiervoor zijn er niet. Goed begin is het helder krijgen van de bestaande situatie. Om vervolgens te bepalen waar je als (jonge) ondernemer naar toe wil, welke scenario’s er zijn en hoe die te realiseren.

In een gesprek met jonge landbouwers over nieuwe verdienmodellen, maakte een deelnemer de logische opmerking: “een neventak moet geen vereiste zijn om overeind te blijven als bedrijf”.

Rutte draait en keert met zijn Saab

Tegelijkertijd ben ik onder de indruk van de mooie en goede voorbeelden die jonge ondernemers laten zien bij hun aanpak met nieuwe verdienmodellen op hun bedrijf.

Streven van onze landbouwminister was een landbouwakkoord voor Hemelvaartsdag. Op tv unieke beelden van onze premier. We zagen hoe deze wegreed in zijn Saab, kerend en draaiend voor de juiste weg, wat niet gelijk lukte. Tekenend voor het hele landbouwakkoord? Dit moet nog blijken. Jonge melkveehouders die verder willen: pak ook vooral zelf het stuur om voor jezelf de juiste richting van jouw toekomst te bepalen.