Geld voor stikstof en stoppersregelingen vooral in 2026 beschikbaar

De voorjaarsnota van het kabinet voorziet in een ‘startkapitaaltje’ voor de stikstofaanpak. Geld voor stoppersregelingen Lbv en Lbv+ komt pas volgend jaar vrij.

De boer merkt dit jaar nog niet veel van het extra geld op de landbouwbegroting. Het kabinet trekt tussen 2025 en 2030 weliswaar €1,5 miljard extra uit voor landbouw, maar dit jaar is juist minder geld beschikbaar. Het kabinet investeert €422 miljoen extra, waarvan €200 miljoen voor stikstof, maar schuift ook €532 miljoen aan investeringen door naar latere jaren. Vooral vanwege de complexiteit van stoppersregelingen Lbv en Lbv-plus. Dat blijkt uit de vrijdag gepresenteerde voorjaarsnota.

Geld pas in 2026 ‘vrij’

De Rijksbegroting is geactualiseerd in de voorjaarsnota en de gevolgen voor de landbouw zijn positief. Er komt €1,5 miljard bij, maar veel van dat geld komt pas in 2026 ‘vrij’. Dit jaar springen er maar drie uitgaves echt uit. Het kabinet stelt €200 miljoen startkapitaal beschikbaar voor de stikstofaanpak rond de stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden De Veluwe en de Peel, ofwel, innoveren, extensiveren, verplaatsen en (vrijwillig) stoppen binnen een grens van 250 meter van zo’n stikstofgevoelig gebied. Dit jaar komt er op de landbouwbegroting ook €52 miljoen bij voor de subsidie behoud grasland bij de afbouw van derogatie. Het derde extraatje voor 2025, €50 miljoen voor Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb), was al enkele maanden geleden bekend. Toen werd een amendement van ChristenUnie-Tweede Kamerlid Pieter Grinwis aangenomen om een deel van het ANLb-geld naar voren te schuiven. Zo kunnen agrarische collectieven zich beter voorbereiden. Voor de komende jaren komt daarnaast extra geld vrij voor de wolvenaanpak (€28 miljoen) en PAS-melders (€20 miljoen). Opvallend voor die laatste groep: de inhuur van zaakbegeleiders voor PAS-melders (€10 miljoen) wordt doorgeschoven van dit jaar naar 2026 en 2027.

Stoppersregelingen

In de voorjaarsnota valt op dat het kabinet vooral de miljoenen uit stoppers-en verplaatsingsregelingen een jaartje doorschuift. Vooral door de complexiteit van deze regelingen. Volgens het kabinet blijkt het meer tijd te kosten voordat boeren aan stoppersregelingen Lbv en Lbv-plus mee kunnen doen. De €360 miljoen die voor dit jaar begroot was, wordt nu uitgesmeerd over 2026 en in mindere mate 2027. Hetzelfde geldt voor de in totaal €38 miljoen die bedoeld was voor de verplaatsingsregeling en de beëindigingsregeling maatwerk. Het beschikbare budget voor de Subsidie Warmte-infrastructuur Glastuinbouw (ruim €100 miljoen) schuift zelfs door naar 2029. De enige regeling die juist naar voren wordt gehaald, is de Maatregel gebiedsgerichte beëindiging veehouderijlocaties (MGB). De €30 miljoen van deze gebiedsgerichte aanpak komt dit jaar al beschikbaar. Dit geld is bedoeld voor provincies die vervolgens eigen subsidies open kunnen stellen om veehouderijen volledig of gedeeltelijk te laten stoppen.

2026

Verreweg het meeste extra landbouwgeld, €673 miljoen, geeft het kabinet in 2026 uit. Dat jaar wordt €400 miljoen gereserveerd voor de stikstofaanpak. Samen met het geld dat dit jaar al beschikbaar komt, is dat nog steeds ruim onvoldoende voor de eerder uitgelekte stikstofplannen van landbouwminister Femke Wiersma die hiervoor vele miljarden nodig heeft.

De boer gaat vanaf 2026 meer merken van de extra landbouwmiljoenen. In 2026 wordt eenmalig het budget van de eco-regeling verhoogd (€50 miljoen). Ook gaat vanaf dat jaar extra geld naar het mestbeleid (€250 miljoen, tot 2029), kunstmestvervanger renure (€125 miljoen) en robotisering en digitalisering (€75 miljoen).