Geen anonieme melkfabriek

Grootschaligheid en melkrobots: ze hoeven niet te betekenen dat koeien anonieme melkfabrieken zijn. Ongeacht de bedrijfsomvang geven de meeste rundveehouders hun koeien nog steeds namen, blijkt uit een enquête. De meest genoemde reden is dat met een naam in één keer een koefamilie in beeld is. De afstamming vertaalt zich in de naam: Nelly 3 is een dochter van Nelly 2 en kleindochter van Nelly 1.

Gewoonte en traditie

Koefamilies gaan soms vele jaren terug. De opa van de betreffende melkveehouder hield al Nelly’s, de zoon en kleinzoon gingen ermee verder. Het is een gewoonte en traditie die ze niet snel doorbreken. Een dier behoort een naam te hebben, punt uit. Een van de respondenten geeft aan: “Ik heb een veehouderij, geen fabriek.”

Beeldvorming

Verder vinden boeren namen gewoon handiger; je hebt het makkelijker over Mina dan over 1.468. Boeren geven ook aan dat een naam een band schept met de dieren en het is goed voor de beeldvorming naar de maatschappij toe.

Verreweg de meeste veehouders vernoemen een vaarskalf naar de moeder. Er is niet een naam die er bovenuit steekt. Veel koeien heten Nelly, en er zijn ook Betsies, Coba’s, Johanna’s, Mina’s en Trijntjes.

Vernoemen naar de moeder is praktisch: in één keer is duidelijk welke dieren familie van elkaar zijn.

150 namen onthouden

Opvallend is dat ook grote bedrijven meest namen boven nummers verkiezen. Zelfs het merendeel van de bedrijven met 150 koeien of meer gebruikt namen. Hanneke van Ormondt, campagne- en beleidsmedewerker bij Wakker Dier, is daar verbaasd over. “Kun je wel 150 namen onthouden?”

Voor Wout Plevier is dat kristalhelder: “Ja, dat kan.” Plevier heeft in Rosmalen een bedrijf dat onder meer geheugen­trainingen geeft. Hij is niet onbekend met de veehouderij. “Mijn opa was boer, mijn oom is het.” Plevier stelt dat 150 koeiennamen onthouden peanuts is. Hoe? Kwestie van focus en het koppelen van allerlei zaken aan een naam, zodat er meer ‘haakjes’ zijn om die naam aan te onthouden.

Emotionele lading

“Als je een emotionele lading geeft aan iets, onthoud je het beter. Een boer is daar van jongs af aan op getraind. Een kalf dat geboren wordt, heeft al een hele voorgeschiedenis. De boer kent de moeder, koppelt daar de geboorteplek aan, het geboorteverloop, de dag, het weer, een gebeurtenis op die dag. Van alles. Op het moment dat een kalf een naam krijgt, heeft de boer een heleboel associaties. Dat maakt dat hij moeiteloos die naam kan onthouden.”

Bij boeren gaat dat onbewust, denkt Plevier. Het is ook actief te leren. “Een vriend van me werd zevende op de wereldkampioenschappen geheugentechnieken. Hij kan 2.000 namen onthouden.”

Zelfs bedrijven met meer dan 150 koeien geven hun dieren meestal namen. Dit gebeurt op 82% van deze bedrijven.

‘Een naam? Waarom zou je?’

Hoewel de meerderheid van de koeienboeren kiest voor een naam, is er ook een deel dat dit niet doet. Er lijkt een verband te zijn met bedrijfsgrootte: hoe meer koeien, hoe vaker boeren gebruik maken van nummers in plaats van namen. ‘Handiger’, is een veel genoemd argument. De bloedlijnen zien de veehouders wel terug in de computer, daar hebben ze geen naam voor nodig. En een nummer intikken gaat sommigen makkelijker af dan een naam. Een veehouder geeft aan: “Een naam? Waarom zou je? Ze luisteren toch niet als je ze roept.”

Economisch nuttig

Of ze hun dieren een naam geven of niet, boeren denken dat het voor de productie niet veel uitmaakt. Slechts 3,5% denkt dat een koe beter produceert als ze een naam heeft. Onderzoekers van de Universiteit van Newcastle (Gr.-Br.) hebben echter vastgesteld dat koeien met een naam duidelijk meer melk produceren dan naamloze koeien. Het verschil kan oplopen tot 285 liter op jaarbasis. De reden? Een koe met een naam wordt onbewust persoonlijker en vriendelijker benaderd. Ze ervaart daardoor minder angst en stress wat gunstig uitwerkt op de melkproductie. Namen zijn dus niet alleen handig, ze kunnen ook economisch nuttig zijn.