RundveeAchtergrond

‘Coöperatie stuurt de fabriek, niet de boeren’

Betrokken leden komen in het geweer tegen de lange arm van FrieslandCampina. Het voorstel voor verplichte weidegang vinden zij een veel te vergaande bemoeienis met de eigen bedrijfsvoering.

Het persbericht van FrieslandCampina dat zijn leden gericht met duurzaamheid aan de slag gaan, schoot bij veel boeren in het verkeerde keelgat. Het voorstel voor verplichte weidegang vinden zij een veel te vergaande bemoeienis met de eigen bedrijfsvoering. Een aantal Friese en Drentse veehouders verenigden zich tot het ‘Betrokken Ledenplatform’. ,,Want hier moet een ferm antwoord op komen”, aldus Jan van Weperen. Op 2 maart 2011 organiseert het platform een grote bijeenkomst in het Abe Lenstra Station in Heerenveen.

Waarom hebben jullie je nu gegroepeerd? De zuivel heeft toch wel vaker besluiten genomen die ingrijpen op het boerenerf.
,,Jawel, maar dan was er altijd een legitimatie vanuit de markt voor. Op de aanpak van zoönosen bijvoorbeeld heeft misschien wel een individueel lid boos gereageerd, maar toen was er geen breed gedragen ongenoegen. Melk met leptospirose bijvoorbeeld valt nu eenmaal niet te verkopen. Maar nu bij de weidegangdiscussie is die legitimatie er niet.”

Is duurzaamheid niet belangrijk dan?
,,Natuurlijk wel. Dat realiseren boeren zich ook. Diergezondheid, energie, mineralen en landschap; het zijn onderwerpen waar veel boeren ook al mee aan de slag zijn. En dat weidegang een van de belangrijke pilaren onder het imago van de veehouderij is, daar willen wij ook niet aan voorbij gaan. En zelfs met een differentiatie van het melkgeld hebben wij geen probleem. Zolang het maar een plus is die uit de markt gehaald wordt en niet een herverdeling van boerengeld is. Anders weet ik nog wel een paar andere manieren om het te verdelen.”

Maar waar knelt het dan?
,,In de bedrijfsvoering gaat het soms om fracties van centen. Management van opgestalde koeien binnen heeft minder variabelen dan buiten. Het zijn kan dus zijn dat weidegang dan niet past. Weidegang zal ook altijd blijven, alleen niet in de mate van nu. Nu loopt nog 70 procent van de koeien buiten, in de toekomst zal 70 procent van de koeien binnen zitten. Daar moet je niet moeilijk over doen, dat is de evolutie in de melkveehouderij. Het welzijn van de koeien hoeft hier niet onder te lijden, want gezien het aantal uren dat zelfs een koe met weidegang binnen is, is de kwaliteit van de stal daarvoor bepalender dan weidegang of niet.”

Maar waarom organiseren jullie een aparte bijeenkomst? Kun je je ongerief niet kwijt in de bijeenkomsten die FrieslandCampina hiervoor heeft belegd?
,,Inmenging door de zuivel is deze open discussie waard. De bijeenkomsten van FrieslandCampina vinden achter gesloten deuren plaats. Daar wordt in kleine groepen over de onderwerpen gediscussieerd. Dan heeft iedereen drie keer gelijk en drie keer ongelijk. Uiteindelijk gaat men optellen en komen de besluiten van het bestuur er ongeschonden door.
Maar dat is niet democratisch beslissen. En dit onderwerp is zo belangrijk, dat je hier open over moet kunnen discussiëren. Dit moet je niet als dictaat, compleet met uitgestippeld tijdspad, presenteren, want dan worden wij beknot in onze bedrijfsvoeren. En dan niet door de overheid, maar nota bene door onze eigen zuivelcoöperatie. Dat steekt.”

Je voelt je verraden…
,,De energie die FrieslandCampina hierin steekt hadden ze ook in het imago-onderhoud naar de maatschappij kunnen stoppen. Aan de consument uitleggen dat duurzaamheid aandacht heeft en over de evolutie in de bedrijfsvoering van zijn leden. Wat ze nu doen is twee kampen boeren creëren. Dat is voor een coöperatie niet wenselijk.
Als boeren hebben we FrieslandCampina groot laten worden om via zijn marktmacht een goede melkprijs te krijgen. Niet om onze bedrijfsvoering te laten bepalen. De ene schakel in de keten mag zich met de andere bemoeien, dat hoort bij integraal werken, maar er zijn grenzen.”

Wat moet er nu gebeuren dan?
,,Het voorstel moet bijgesteld worden. Het dictaat dat 80 procent van de boeren in 2020 weidegang moet toepassen moet eruit. De coöperatie moet zich niet zover inmengen in onze bedrijfsvoering als daar geen legitimatie voor is. Dan creëer je een kapstok waar in de toekomst ook andere dingen aan opgehangen kunnen worden. Als men volgend jaar de landschappelijke aankleding belangrijk vindt, beginnen ze over het maisareaal… Om maar eens een dwarsstraat te noemen.”

Hoe reageert FrieslandCampina als je dat noemt?
,,Men zegt ‘het is nog maar een voorstel’ en ‘boeren kunnen zich er nog over uitspreken’. Maar eerdere besluiten werden ook zo gepresenteerd. De ledenraad zal best wat kritische vragen stellen, maar de verscheidenheid is er zo groot dat voorstellen er toch ongeschonden doorkomen. Daarom dat wij ons nu duidelijk roeren. Vaak staan mensen te laat op om nog invloed te hebben. Wij niet, wij laten onze mening daarom nu horen.”

Welke reacties krijgen jullie van boeren?
,,We krijgen heel veel reacties, van boeren uit het hele land. Dit zijn niet alleen boeren die opstallen, maar ook boeren met weidegang. De reacties lopen uiteen van halve A4tjes waarin men onderschrijft het niet eens te zijn met de beïnvloeding van de bedrijfsvoering tot korte sympathiebetuigingen. Een enkeling mailt ook over het belang van weidegang.”

Hoe gaat de bijeenkomst in het Abe Lenstra stadion er uitzien? Blazen jullie de plannen ineens van tafel?
,,Dat is vooraf niet in te schatten. We hopen op een grote opkomst en een inhoudelijk diepgravende discussie. Dan zijn wij dichter bij ons doel. Want wij zijn geen oproerkraaiers, maar vinden gewoon dat hier nu iets moet gebeuren. De coöperatie hoort de fabriek te sturen, maar hier lijkt het dat de coöperatie de boer aanstuurt. Wij vinden dat het bestuur haar hand heeft overspeeld.”

Blijven jullie een luis in de pels of blijft het hierbij?
,,We zullen naar bevind van zaken handelen. Maar wij hopen een duidelijk signaal af te geven en dat het bestuur dat ook begrijpt. Dan is dit in de toekomst niet meer nodig.”

Beheer
WP Admin