‘Alleen Pons fokt goede stieren’

Koeien met lijsten van 20.000 kilo melk en met een best exterieur. Grote verhalen, en nog grotere praatjes. Als je het maar vaak genoeg zegt, geloof je het zelf.

Onze veeteeltstudieclub probeert altijd actueel te zijn. Zo togen we vorig jaar, na het doorkomen van Ponsstar Shogun en het vele nieuws rondom de Ponsstar-fokkerij, met een volle bus naar Zuid-Holland om het bedrijf met de extreem hoge melkproductie eens met eigen ogen te bekijken. Na wat cirkelen over smalle dijkjes zagen we in de verte de hoge silo’s. Ponsstar Topcow stond erop geschilderd. Genoeg om graan op te slaan voor vele honderden koeien. Aangekomen op de boerderij stonden er maar 50, met lijsten van gemiddeld 20.000 kilo. Echter, die melklijsten zijn niet erkend door ons grootste stamboek, CRV. Volgens CRV omdat er geen toestemming was voor hercontrole; dat wil zeggen dat na de melkcontrole meteen een tweede volgt om te kijken of de cijfers kloppen. De Ponsstar-koeien hebben hoge exterieurcijfers. Echter, CRV erkent ook deze niet. In het verleden is eens een stiermoedervaars twee keer kort na elkaar ingeschreven. De tweede keer met aanzienlijk betere cijfers. Met name de vooruier was ineens mooi vast, terwijl die een paar weken daarvoor los was. Ook waren nieuwe oormerken besteld. Het vermoeden was dat de tweede inschrijving een andere vaars betrof, met de oornummers van de eerste vaars. Controle werd niet toegestaan. Een opvallende historie. Maar: resultaat telt, en Shogun is een top-pinkenstier met een superbest celgetal van 110.
De stal blijkt een aanbindstal. Vastgezet aan slechts een strotouwtje staat een stier ons op de voergang aan te staren. Volgens Arjan Pons een heel brave stier, volkomen te vertrouwen. De melkveestapel is moddervet. Het is zoeken naar melkkoeien. Ongeveer zeven dieren zijn aan de melk. De rest al lange tijd niet meer. Spoelkoeien of drachtig, volgens Arjan, maar de koeien zijn zó vet dat succesvol afkalven en een lactatie starten onmogelijk lijkt. Het tanklokaal was al enige tijd niet meer KKM-waardig, en op dat moment in gebruik als opslagplaats voor diverse materialen. Het land verkocht Pons aan ‘de natuur’; zodoende was het melken gestopt en richt hij zich op de ki-tak. Dat maak ik tenminste op uit Arjans lange monoloog.
Verder is er nog een makelaarskantoor met 20 medewerkers en 900 hectare land in het oosten van Duitsland. De koeien krijgen met de mengwagen een lading gras (dat alleen ’s nachts mag worden ingekuild), bijproducten en graan uit de silo’s. Droogstaand of melkgevend maakt niet uit: één mengsel voor alle dieren. Minder werk, dus meer tijd om te praten. Achter in de stal is met touw, ijzerdraad en oude stalen roosters een strohok gemaakt voor stieren en jongvee. Hier schuift Arjan het restvoer naar toe. Simpel. Zo blijft er meer tijd over voor andere zaken.
De veestapel draagt namen beginnend met een S, afkomstig uit embryo’s van een Amerikaanse familie die al eerder stieren voortbracht. De VS is ook het land waar Arjan stage liep bij een indertijd bekend topfokbedrijf. Daar lijkt de inspiratie vandaan te komen. De hoge silo’s, de graanmengsels, het rommelen met melklijsten en exterieurcijfers. En ook de verhalen over de verkopen van vee, sperma en embryo’s naar Saoedi-Arabië of Korea voor honderdduizenden euro’s. Dat Pons nu weer in het nieuws komt met nep-genfokwaarden verbaast me niets.
CRV liet indertijd de Ponsstar-stieren slachten nadat de cijfers onwaar bleken. KI Samen verbaasde velen door ze juist wel in te zetten. Ik begrijp dat dit veelal te maken had met enerzijds de aardige afstamming, maar ook met de gevaarlijke situatie op de Ponsstar-hoeve. Het ophalen van de stieren maakte daar een eind aan.
Eerder gebruikte Pons dure stieren als O Man en Emerson. Nu alleen nog eigen stieren. Het is een extreme vorm van eigenwijsheid om te denken dat alleen jijzelf goede stieren fokt, en al die andere duizenden mensen die er elke dag mee bezig zijn niet.