Aan de melkaanvoer-knoppen draaien

Het is tijd voor een fundamentele discussie over hoe om te gaan met de extra melk.

De melkplas groeit zo hard dat ’s lands grootste verwerker FrieslandCampina het aanbod niet meer kan verwerken. Om de aanvoer te drukken, betaalt het bedrijf toeleveranciers die niet extra leveren €2 per 100 kilo melk uit tot medio februari. Daarna verwacht FrieslandCampina alle aangeboden melk weer te kunnen afnemen, omdat dan ‘Borculo’ volledig in bedrijf is.

Verdere groei melkaanvoer bespreken

Die inschatting is mogelijk te positief. Na 1 april is duidelijk geworden dat de melkplas – veel sneller dan verwacht – kan groeien door een niet-ingrijpende overheid, instroom van jongvee, vertraagde uitstoot en ruimer voeren van krachtvoer. De kans is daarmee groot dat ook een volledig draaiend fabriekscomplex voorjaar 2017 of 2018 onvoldoende is. Daarom is een fundamentele discussie nodig over hoe te handelen bij verdere groei van de aanvoer. Want structurele afzet op de dumpmarkt, de spotmarkt, is prijstechnisch ongewenst.

3 knoppen om aan te draaien

FrieslandCampina heeft, als het bedrijf het principe van verwerking/verwaarding van alle door de leden geproduceerde melk in stand wil houden, 3 knoppen om aan te draaien:

1. de niet-leden-leveranciers
2. het aantal fabrieken
3. de aanvoer vanuit de leden

Aan de eerste knop is al gedraaid door afscheid te nemen van 443 Belgische leveranciers met 180 miljoen liter melk. Het is zaak ook de contracten met andere niet-leden leveranciers niet te verlengen en daar op correcte wijze afscheid van te nemen. Elke liter die zij aanleveren, neemt immers verdiencapaciteit weg van de leden. Dat zal niet voldoende soelaas bieden.

Investeren of regulering aanvoer via A/B-systeem?

Dan komt de vraag: investeren in extra capaciteit of regulering van de aanvoer door leden via een A/B-melkprijssysteem, eventueel in combinatie met bijstorten van ledenkapitaal voor de extra kilo’s. Het eerste vraagt veel vermogen, het tweede is invoering van een fabrieksquotering.

Dat vraagt een grondige discussie die raakt aan het hart van de coöperatie en waarbij de belangen tussen de leden sterk verschillen.