25-kilometergrens houdt stand bij Raad van State

Deze grens houdt in dat voor elk project dat stikstof veroorzaakt, de stikstofgevolgen tot op een afstand van 25 kilometer berekend worden. Diverse partijen, waaronder Mobilisation for the Environment, vochten die grens aan. Zij vinden dat hierdoor een deel van de stikstof die terechtkomt op hiervoor gevoelige natuurgebieden buiten beschouwing blijft.

Tot 25 kilometer

Maar de hoogste bestuursrechter gaat hier niet in mee. De Raad van State stelt dat elk rekenmodel een grens heeft waarbuiten het geen wetenschappelijke betrouwbare uitspraken meer kan doen. De overheid heeft bij de rechter met rapporten van onderzoeksinstituten voldoende kunnen aantonen dat dat in dit geval deze grens van 25 kilometer is. Daarbuiten kunnen geen betrouwbare berekeningen meer gedaan worden.

Stikstof die daarbuiten neerkomt op beschermde natuurgebieden is dan ook niet meer toe te rekenen aan individuele projecten stelt de rechtbank maar maakt deel uit van de “nationale stikstofneerslag”, waarvoor de overheid aan de lat staat om maatregelen te nemen om beschermde natuur hiertegen te beschermen.

Best beschikbare kennis

De rechtbank stelt dat de modellen die de overheid nu gebruikt om de stikstofneerslag te meten de best beschikbare kennis zijn. Het Europese natuurbeschermingsrecht vereist ook dat voor elk project de negatieve gevolgen voor beschermde natuur in beeld worden gebracht op basis van de beste wetenschappelijke kennis daarover, aldus de Raad van State.

De rechtszaak waarin de Raad van State woensdag uitspraak heeft gedaan gaat over de koppeling van twee snelwegen. Het gaat om een tussenuitspraak; over de specifieke zaak doet de Raad van State later uitspraak. Maar vanwege het groot maatschappelijk belang wil de Raad van State in deze tussenuitspraak alvast duidelijkheid verschaffen over de houdbaarheid van de 25-kilometergrens, en de rekenmodellen die gebruikt worden om deze berekeningen te maken.

De 25-kilometergrens wordt sinds 2021 gebruikt in berekeningen voor natuurvergunningen bij alle projecten die zorgen voor stikstofdepositie. De afstandsgrens geldt voor wegen, maar ook voor de landbouw, woningbouw en industrie.