Wiersma: plan Adema cruciaal onderdeel van aanpak mestcrisis

Landbouwminister Femke Wiersma komt in september met haar plan om de mestcrisis aan te pakken. “Er liggen goede bouwstenen, die nemen we allemaal mee. Plan Adema is daar een cruciaal onderdeel van. Maar ik heb me ook te verhouden aan het hoofdlijnenakkoord”, zegt de kersverse minister tijdens een debat in de Tweede Kamer.

“Ik doe er nu nog niets bij of niets af”, aldus Wiersma over het plan van haar voorganger. Wel verwacht ze de accenten wat te verleggen. De minister zegde toe dat ze na de zomer een wetsvoorstel naar de Kamer zal sturen over de invoering van afroming bij de handel in dier- en fosfaatrechten. Hoe dat er precies uit zal zien, staat nog niet vast.

De verlaging van de mestproductieplafonds zoals opgenomen in de derogatiebeschikking is voor Wiersma een gegeven. Maar ze wil eerst in beeld hebben wat het effect is van de stoppersregelingen LBV- en LBV+-regeling. “Ik voel de urgentie. Wat we moeten doen, moeten we doen. Maar ik wil het zorgvuldig doen. Ik wil niet twee keer zo hard ingrijpen als nodig”, aldus Wiersma tegen een Kamer die bezorgd is of alles wel snel genoeg gaat.

Wiersma over twee weken naar Brussel

Ze werkt ook aan een brede beëindigingsregeling, zoals Adema voorstelde. Het is nog niet zeker of deze per 1 januari 2025 in werking kan treden. Ook blijft ze zich inzetten voor de toelating van renure als kunstmestvervanger. Wiersma gaat over twee weken naar Brussel. Daar begint ze met het speerpunt van het nieuwe kabinet om te heronderhandelen over de derogatie.

Een ruime Kamermeerderheid staat nog altijd achter het plan van aanpak van voormalig landbouwminister Piet Adema om de mestcrisis aan te pakken. Dat blijkt tijdens het omstreden mestdebat. Op het laatste moment blies de coalitie het debat op woensdag af, maar na veel politiek druk van de oppositiepartijen, stemde landbouwminister Femke Wiersma woensdagnacht toch in met een debat over de mestcrisis op donderdag.

Coalitiepartijen VVD en NSC staan, net als bij het vorige mestdebat in april achter het plan van Adema. Toen waren de onderhandelingen voor het nieuwe kabinet Schoof nog bezig en was duidelijk dat met name BBB, maar ook PVV een andere mening hadden.

VVD’er Van Campen: mestproductie moet omlaag

VVD en NSC hebben sinds ze in het kabinet zitten wel hun mening wel herschikt. Voor VVD’er Thom van Campen staat opnieuw onderhandelen in Brussel voor meer ruimte in het mestdossier voortaan bovenaan, zoals ook in het hoofdlijnenakkoord van het kabinet staat. “Maar om in Brussel iets te kunnen halen, zullen we ook iets moeten brengen. Daarvoor zullen we de mestproductie moeten verlagen”, aldus Van Campen. Hij wil dit realiseren via de maatregelen die ook in het plan van Adema staan: invoeren of verhogen van de afroming bij de handel in productierechten, het nemen van voermaatregelen, invoering van grondgebondenheid via een graslandnorm, een brede vrijwillige stoppersregeling en de toelating van renure.

Ook NSC’er Harm Holman blijft achter het plan van Adema staan, al staat dat voor zijn partij voortaan op de derde plaats op de route om de mestcrisis op te lossen. Ook NSC heeft heronderhandelen in Brussel voortaan bovenaan staan, na de route via innovaties en op de derde plaats het plan Adema.

Wiersma zegt op haar eerste dag van haar ministerschap gelijk met haar ambtenaren in gesprek te zijn gegaan over een aantal versoepelingen. Zo wordt de Commissie Deskundigen meststoffenwet (CDM) gevraagd naar de mogelijkheden om data voor de inzaai van vanggewassen en de uiterste uitrijdatum voor mest op te schuiven vanwege het natte voorjaar.

Wiersma: ook overleggen over de-minimisnorm

Ook wordt gekeken naar mogelijkheden voor het aanpassen van de aanwijzing van de gevoelige gebieden, de NV-gebieden en de derogatievrije zones rondom Natura 2000-gebieden. Daarnaast wordt er gekeken naar de mogelijkheid om een correctie voor gasvormige verliezen bij melkvee toe te passen. Dat zou ertoe leiden dat melkveehouders minder mest hoeven af te voeren. Wiersma wil ook in Brussel overleggen of de de-minimisnorm van maximaal € 20.000 subsidie per bedrijf in het kader van de graslandsubsidie verhoogd kan worden.

Wiersma verwacht haar definitieve plan voor de aanpak van de mestcrisis voor Prinsjesdag te presenteren. Alle voorstellen worden daarin meegenomen. Dus ook het BBB-voorstel om extra mestopslag mogelijk te maken. Gedogen van het overschrijden van de gebruiksnormen is niet aan de orde. Wiersma benadrukt dat het kabinet zich wel aan de wet- en regelgeving houdt.