Wetenschappers na uitslag verkiezingen: beleid wordt écht anders en meer frictie met EU

Hoewel het nog erg koffiedik kijken is, lijkt met de huidige uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen een coalitie van PVV, NSC, VVD en BBB de meest voor de hand liggende, zegt Roel Jongeneel, onderzoeker en universitair docent landbouw- en voedselbeleid. Wat het concreet gaat betekenen, hangt nog van veel dingen af. Het grote verlies bij de huidige regeringspartijen is voor Jongeneel wel een teken dat het huidige beleid zo niet zal worden voortgezet.

Lees onderaan dit artikel ‘Dat BVNL niet terugkomt in de Tweede Kamer, laat zien dat de FDF weinig electorale invloed heeft, ook onder boeren’

Klimaatbeleid

Jongeneel: “Als je kijkt naar de plannen van Wilders, zie je dat zijn partij proportionaliteit van beleid belangrijk vindt: als er geld wordt uitgegeven, wil hij wel dat het in verhouding is tot wat je ermee bereikt. Zo heeft hij wel eens gezegd dat hij het absurd vindt om zoveel miljarden uit te geven om de landbouw om zeep te helpen.”

Klimaatbeleid een tandje minder en anders

Ook op klimaatbeleid ziet hij dat PVV vooral kiest voor adaptatie, bijvoorbeeld door dijken te verhogen, in plaats van mitigatie. “Gezien de standpunten van de andere partijen die mogelijk een coalitie gaan vormen, zal het klimaatbeleid wel een tandje minder en anders worden”, verwacht Jongeneel. Dat geeft spanning met de internationale afspraken op dit vlak en ook met de Klimaatwet die zegt dat Nederlandse CO₂– emissie in 2030 55% lager moet zijn dan in 1990. Maar veel landen gaan het nog lastig krijgen om de afgesproken doelen te halen. En je kan er als land ook voor kiezen om achteraan te lopen, in plaats van voorop.

Lees verder onder de foto

Stikstof

Ook op stikstofgebied zal er iets gebeuren, maar het is nog moeilijk te voorzien wat, omdat Nederland daar te maken heeft met de rechtelijke uitspraak. Met het aanpassen van bijvoorbeeld de kritische depositiewaarde (KDW) als graadmeter voor de stand van de natuur zou dat misschien kunnen. NSC hamert er wel op dat het rechtstatelijk allemaal klopt wat er gebeurt, aldus Jongeneel.

Relatie Nederland met EU

De Wageninger voorziet op basis van de verkiezingsprogramma’s dat er wel wat meer spanning zal komen te staan op de relatie met de EU, vanwege de wens om klimaat- en milieubeleid wat af te zwakken. Dierenwelzijn zal volgens Jongeneel mogelijk meer op de voorgrond komen dan nu, gezien het grote belang dat PVV en NSC hieraan hechten. Al met al verwacht Jongeneel dat boeren er wel op kunnen rekenen dat in het toekomstig landbouwbeleid iets meer rekening zal worden gehouden met de haalbaarheid van beleid dan bij de huidige regering het geval was. Hoewel er voorlopig nog onzekerheid zal zijn, verwacht Jongeneel dat àls de vier partijen tot een coalitie komen, zij misschien makkelijker besluiten zullen nemen dan het huidige kabinet omdat de partijen onderling minder verdeeld zijn op landbouwgebied.

Lees ook Uitslag verkiezingen: landbouwbeleid op de schop lijkt onvermijdelijk

Lees ook Promovendus Koreman: ‘Platteland verdient vertegenwoordiging in parlement’