Foto: ANP BoerenlevenOpinie

‘Wakker geschud door aardbeving’

Als de NAM alle Groningse schade vergoedt, kost hen dat vooral in het buitenland veel geld.

Een paar dagen geleden protesteerden zo’n 10.000 Groningers tegen de schande die aardbeving heet. Toen ik bij de Vismarkt aankwam, waar toespraken waren, was het daar zo vol dat het onveilig begon te worden. De organisatie besloot daarop dat nieuwkomers meteen maar aan de fakkeloptocht moesten beginnen. Toen ik na anderhalf uur lopen en schuifelen weer terug was op de Vismarkt, vertrok de staart van de optocht daar net.

Het was veel massaler dan vorig jaar, en net zo indrukwekkend. Duizenden mensen met brandende fakkels, in een lange stroom over de diepenring rond de binnenstad. Aan de buitenkant van de ring stond een rij van toeterende tractoren met zwaailichten, van boeren uit Loppersum, ter ondersteuning. Die actie was onaangekondigd en kort van tevoren bedacht: met grote landbouwtractoren naar de stad om de protesten kracht bij te zetten. De protesten hadden de wind in de rug van de recente, relatief zware aardbeving bij Zeerijp, die heel wat mensen extra wakker schudde. Die beving heeft inmiddels bijna 4.000 schademeldingen opgeleverd. Sommige huizen en ook een aantal boerenschuren zijn nu te onveilig om in te verkeren.

Boze burgers

De woede komt van de stuitende manier waarop met schade wordt omgegaan. De veroorzaker van alle schades is de NAM, gezamenlijk eigendom van Shell en Exxon, en bij wet is die verantwoordelijk voor herstel en compensatie. De NAM heeft vanaf het allereerste begin de afhandeling van de schade getraineerd.

Foto: ANP

Foto: ANP

Het eind van het liedje is dat duizenden mensen jarenlang moeten vechten om schade vergoed te krijgen. Opgezadeld met scheuren in muren, met formulieren, dossiers, onbewoonbare gebouwen, afwijzingen, bureaucratische onwil en wat al niet meer. De overheid is tot nu toe niet in staat geweest dat te doorbreken, en het hielp niet dat de stugge minister Kamp er de laatste 5 jaar over ging. Inmiddels is hij opgevolgd door Wiebes, die beter door heeft hoe je met boze burgers moet omgaan.

Nationale aandacht

Dat de afhandeling zo’n puinhoop is geworden, is echter vooral te wijten aan de NAM, en dus aan Shell en Exxon. Die willen niet, want als ze keurig alle schade en ellende vergoeden, dan is voor die bedrijven het hek van de dam in andere landen. Ook in Mexico, het Midden-Oosten, Rusland en bijvoorbeeld Nigeria ontstaat grote schade bij de winning van olie en gas. Als ze hier schuld erkennen en ruimhartig vergoeden, dan komen er daar vandaan vergelijkbare claims. Dan gaat het ze veel geld kosten.

Dankzij alle protesten en acties lijkt er overigens eindelijk nationale aandacht voor de schande van Groningen te zijn. Toch zal het nog heel lang duren voor alles is geregeld en opgelost voor burgers en boeren in het gebied. Want Shell en Exxon zijn zware tegenstanders.

Beheer
WP Admin