Verwacht geen initiatief van supers

Supermarkten gaan meer bepalen hoe varkensvlees wordt geproduceerd. De boer wordt daar niet beter van.

De Duitse varkenssector dacht het voor elkaar te hebben: via een opslag op het vlees zouden supermarkten meebetalen aan verbetering van het dierenwelzijn op de varkensbedrijven. Daarover is 5 september 2013 onder de naam Initiative Tierwohl een akkoord bereikt. Halverwege dit jaar zou het vorm moeten krijgen. Nu puntje bij paaltje komt, trekt de Duitse retail de melk op. Ze hebben laten weten het budget voor welzijnsvriendelijke productie met een derde te korten, tot €200 miljoen voor een periode van drie jaar. Aanvankelijk was €100 miljoen per jaar toegezegd. ‘Dierenwelzijn voor een spotprijsje’, luidt het commentaar in de Duitse landbouwmedia.

Voorbeeld voor NVV

De NVV ziet Initiative Tierwohl als hét voorbeeld hoe de totstandkoming en financiering van  welzijnsvriendelijke productie er uit zou moeten zien. In tegenstelling tot LTO stemde de vakbond vorig jaar niet in met de inkoopvoorwaarden van de Nederlandse supermarkten. Te eenzijdig, was het argument van de NVV om de plannen met supermarktkoepel CBL niet te omarmen. “De supermarkten leggen de varkenshouderij talrijke regels op, terwijl wij geen enkele garantie hebben over de afname en vergoeding van het vlees”, betoogde toenmalig NVV-voorzitter Wyno Zwanenburg.

Inmiddels is de glans van het Duitse Initiative Tierwohl er behoorlijk af. En wat doen de supers in Duitsland als de termijn van drie jaar is afgelopen? Hoogstwaarschijnlijk verder beknotten op de bonus.

Onvrede in Nederland

In Nederland heeft de varkenssector de supermarktvoorwaarden nog niet geïmplementeerd. Niettemin leeft er nu ook onvrede onder varkenshouders die produceren voor de retail, binnen het concept Good Farming Star van Vion. De Star-varkenshouders willen een gelijkwaardige gesprekspartner zijn binnen de keten, en willen natuurlijk een groter deel van de marge. Daarom is een expertgroep opgericht.

Geen voldoening

De varkenshouderij snakt naar een ander, beter verdienmodel. De kans dat supermarkten daaraan bijdragen lijkt, gelet op de ontwikkelingen, heel klein. Wil de varkenshouderij echt werken aan een beter verdienmodel, dan zal het initiatief uit de sector zelf moeten komen met innovatieve merken. Produceren voor de retail zal onder de huidige voorwaarden en perspectieven weinig voldoening geven zolang je slechts wordt gezien als leverancier. Voorzitter van brancheorganisatie Vee&Logistiek Nederland, Henk Bleker, zei gisteravond op een boerenbijeenkomst met als onderwerp ‘ondernemen’: “Verwacht het niet van de overheid.” Maar dat geldt evenzeer voor de supermarkten.