Tekort middel tegen valse meeldauw bedreigt uienteelt

De kwantiteit en de kwaliteit van uienoogst 2022 is in gevaar vanwege een gebrek aan middelen tegen valse meeldauw. Eén van de drie preventief werkende fungiciden tegen valse meeldauw – Fandango EC 200 – is tijdelijk niet beschikbaar.

Productie Bayer op losse schroeven

De productie van Fandango voor teeltseizoen 2022 is bij producent Bayer op losse schroeven komen te staan, doordat een hulpstof niet geleverd kan worden. Naast het directe gevaar van de ziekte onvoldoende kunnen beheersen, is er het risico van resistentie-ontwikkeling tegen de schimmel, aangezien de overblijvende middelen Zorvec Endavia en Orondis Plus + Amistar allebei zijn gebaseerd op de werkzame stof oxathiapiproline.

Alternatief voor Fandango

Bayer zegt Fandango te kunnen produceren met een iets gewijzigde formulering. Een verzoek van Coördinatief Effectief Middelenpakket (CEMP) om tijdelijk een andere hulpstof toe te staan is echter door de NVWA afgewezen. Volgens de NVWA is wel sprake van een knelpunt, maar niet van een noodsituatie.
De CEPM maakt nu gebruik van de mogelijkheid van ‘hoor en wederhoor’ dat begin volgende week zal plaatsvinden. “Eind van volgende week krijgen we dan duidelijkheid over de 120 dagen-vrijstelling”, verwacht Hans de Keijzer van BO Akkerbouw.” Daarnaast moet ook het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) een oordeel vellen over de formulering met alternatieve hulpstof.

Situatie ‘zeer zorgelijk’

Uienspecalist Mark Ermers van Bayer noemt de situatie rondom Fandango zeer zorgelijk. “Vorig jaar was de druk van valse meeldauw in alle uienteelten ongekend groot”, vertelt hij. “Ook in de teelt van bijvoorbeeld eerstejaarsplantuitjes is het moeilijk geweest om deze ziekte te beheersen. Deze latent besmette uitjes worden straks uitgeplant en kunnen daarvandaan al vroeg een behoorlijke ziektedruk opbouwen.”

Met 3 keer Zorvec en 4 keer Fandango moet je valse meeldauw kunnen beheersen. Maar wat gaan telers doen zonder Fandango?

Evenzogoed meende Ermers dat met een goed beheersplan en een goede resistentiestrategie de ziekte beheersbaar zou zijn. Ook als het al vroeg in juni meeldauwweer zou zijn. “Met 3 keer Zorvec en 4 keer Fandango moet je valse meeldauw kunnen beheersen. Maar wat gaan telers doen zonder Fandango? Enkel middelen spuiten met werkzame stof oxathiapiproline is misschien niet strikt verboden, maar wordt door zowel FRAC, (het Europese fungicide resistentie actiecomité) als de Nederlandse gewasbeschermingsmiddelenwet uit oogpunt van resistentie-ontwikkeling sterk afgeraden.”

Mocht eind volgende week de 120 dagen-vrijstelling afkomen voor een Fandango-formulering met een andere hulpstof, dan is er voldoende productie- en distributietijd om vanaf pakweg juni het fungicide voor telers beschikbaar te hebben.