AlgemeenAchtergrond

‘Suikerriet levert alles wat petroleum levert’

Bijna vijf eeuwen lang gebruikten de Brazilianen suikerriet enkel om er suiker en enkele bijproducten uit te halen. Nu ligt het suikerriet aan de basis van een hele reeks derivaten en is het ook het onderwerp van heel wat wetenschappelijk en technologisch onderzoek.

“Uit suikerriet kun je alles halen wat je uit petroleum kunt halen”, zegt een expert.

De laatste dertig jaar groeide ethanol uit tot het belangrijkste bijproduct van suikerriet. Net zoals suiker wordt het gemaakt van de sacharose in het suikerriet. Nu gaat men ook steeds meer het afval van suikerriet gebruiken, onder meer bagasse en vinasse.

Het Centrum voor Landbouwwetenschappen (CCA) van de Federale Universiteit São Carlos, in Araras, op 170 kilometer van São Paulo, maakt zich er sterk voor dat vinasse, ontsuikerd sap waaraan ethanol onttrokken is, binnen enkele jaren algen zal voeden die biodiesel zullen produceren.

Bovendien zal men er ook meststoffen mee kunnen produceren, omdat “de algen tot 64 procent van het aanwezige kalium uit de vinasse halen”, zegt Octavio Valsechi, hoofd van het CCA-departement voor agro-industriële technologie.

Bagasse, het afval dat overblijft nadat het sap uit de stengels van suikerriet is geperst, wordt steeds beter gebruikt om elektriciteit op te wekken in suikerfabrieken. Een biomassacentrale die de komende drie jaar in Piracicaba, op 160 kilometer van São Paulo, wordt gebouwd, biedt nog mooiere perspectieven. De installatie zal via de productie van gas, driemaal meer stroom uit bagasse kunnen halen, zegt het Instituut voor Technologisch Onderzoek van de deelstaat São Paulo.

De Unie van de Suikerrietindustrie, die de grootste Braziliaanse bedrijven in de sector verenigt, zegt dat het energiepotentieel van bagasse met de huidige technologie, de rechtstreekse verbanding in ketels, al te vergelijken valt met dat van Itaipú, de enorme waterkrachtcentrale die een capaciteit van 14.000 megawatt heeft. “Maar met de huidige methode verliezen we de helft van het energiepotentieel van het suikerriet omdat men de bagasse te vochtig verbrandt”, zegt Valsechi.

“Uit suikerriet kun je alles halen wat je uit petroleum kunt halen”, zegt Tadeu Andrade, directeur van het Centrum voor Suikerriettechnologie (CTC), dat in 1969 werd opgericht door Copersucar, een coöperatie van suikercentrales in São Paulo die ondertussen ook in andere deelstaten actief is.

Met suikerriet kom je in de buurt van het perpetuum mobile omdat het zichzelf opnieuw voedt door meststof en energie voor zijn eigen teelt en verwerking te produceren, zegt Andrade. Het levert bovendien meer biomassa op dan andere teelten als maïs en soja.

Met suikerriet kan men zelfs vliegtuigbrandstof maken. Embraer, een van de grote fabrikanten van kleine en middelgrote passagiersvliegtuigen, kondigde voor 2012 een proefvlucht aan met biokerosine.

De huidige diversificatie van suikerrietproducten en het daarmee samenhangende wetenschappelijk onderzoek, vindt zijn oorsprong in het Nationale Alcoholprogramma (Proalcohol), dat in 1975 werd opgestart om de afhankelijkheid van olie te verkleinen, een gevolg van de oliecrisis van 1973.

Sindsdien is de Braziliaanse suikerrietoogst zevenmaal groter geworden. Daardoor is Brazilië minder van petroleum afhankelijk geworden, maar zijn er ook nieuwe problemen opgedoken. Zo leidde de lozing van vinasse in de jaren 80, de beginjaren van Proalcohol, tot de dood van miljoenen vissen in de rivieren.

Beheer
WP Admin