Foto: Hans Banus AlgemeenNieuws

Overheid weet niet waar latente stikstofruimte zit

Provincies en rijk hebben nog steeds geen middelen om te voorkomen dat latente (ongebruikte) stikstofruimte wordt ingezet. Ze hebben geen idee waar die ongebruikte ruimte zit en ook nauwelijks of die is ingezet bij extern salderen.

En ze hebben ook geen zicht op de ongebruikte vergunningsruimte die is ingezet bij extern salderen. Alleen een feitelijk verbod op extern salderen voorkomt dat latente ruimte elders wordt ingezet. Overijssel heeft zo’n verbod op extern salderen, maar maakt wel uitzonderingen op dat verbod als de natuuromstandigheden dat toelaten.

Kabinet studeert al drie jaar op maatregelen

Minister Carola Schouten kondigde in april 2020 aan met provincies afspraken te willen maken om ‘ongewenste effecten’ te voorkomen bij extern salderen. Nu, bijna drie jaar later, studeert het kabinet nog steeds op maatregelen. Inzet was in 2020 vooral om te voorkomen dat kapitaalkrachtige sectoren stikstofruimte uit de veehouderij opkopen.

Ondertussen is de vraag vanuit industrie en andere sectoren naar bruikbare stikstofruimte alleen maar toegenomen. De Volkskrant illustreerde dat woensdag met een artikel over gasbedrijf Vermillion in Drenthe. Vermillion kocht en huurde de stikstofruimte van leegstaande veehouderijbedrijven voor boringen naar gas. Het gaat om een tijdelijk project van drie maanden, dat in februari is afgerond.

Schiphol en Rijkswaterstaat

Eerder is al bekend geworden dat ook Schiphol en Rijkswaterstaat stikstofruimte van veehouderijbedrijven verwerven om activiteiten te kunnen uitvoeren. Daarbij is ook stikstofruimte benut van bedrijven die al jaren niet meer actief zijn, maar waarvan de vergunningen nog niet zijn doorgehaald.

Hoewel het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en Rijkswaterstaat zich bewust lijken te zijn van de discussie over het opkopen van ongebruikte vergunningsruimte, maakt ook Rijkswaterstaat welbewust gebruik van latente ruimte uit stallen die al langere tijd leegstaan.

Onbekend of stikstofruimte in gebruik is

In de meeste gevallen weet de overheid niet eens of de stikstofruimte waarmee extern is gesaldeerd in gebruik is. Onderzoekers van Witteveen en Bos stelden vorig jaar vast dat waar de overheid daar wel zicht op had, is vastgesteld dat in 60% van de keren dat van extern salderen gebruik is gemaakt, de vergunning ook daadwerkelijk is gebruikt. Dat ging om stallen, waar daadwerkelijk vee stond. Maar tegelijk, aldus het onderzoek, blijkt dat het bevoegd gezag in de meeste gevallen daar helemaal geen zicht op heeft. Stallen konden al maanden of jaren onbenut leegstaan, terwijl de slapende vergunning alsnog voor extern salderen is in te zetten.

Carola Schouten zei in 2020 dat ze wil voorkomen dat er een ‘ongerichten en ongecontroleerde uitkoop van het platteland’ zou plaatshebben bij de stikstofhandel. Provincies zouden zelf de afweging moeten maken of ze een verzoek tot extern salderen zouden toelaten.

Ruimte in vergunning aanpakken

Vorig jaar november heeft minister Christianne van der Wal aangekondigd de latente ruimte in vergunningen te willen aanpakken. Dat doet ze door bij een aanpassing van de vergunning meteen de eventuele latente ruimte weg te halen. Tegelijk wil ze ook intern salderen vergunningsplichtig maken, zodat op die manier geen latente ruimte meer is in te zetten.

Van der Wal wil dit voorjaar met een uitwerking komen van haar plannen.

Lees meer over het stikstofbeleid

Reacties

  1. Ik vroeg onlangs tijdens en bijeenkomst wat er gebeurt met de stikstofruimte die gerealiseerd is of wordt tgv management of innovaties door de boer zelf. Het antwoord was dat die ruimte dan (voor niets) ten goede komt aan pasmelders en natuur, alleen een “dankjewel” dus. Ik vind dit zeer onterecht omdat stikstofruimte nu al een hoge handelswaarde heeft. Het motiveert ook bepaalt niet om als boer dan nog stappen in emissiereductie te zetten als het je zelf toch niets oplevert. Jammer, een gemiste kans want er is veel gedaan en nog heel veel mogelijk.
    Ik hoop dan ook dat er mogelijkheden komen om van emissiebeperkingen juist een verdienmodel te maken. Als dat verleidelijk genoeg is, zal er vrij snel veel ruimte komen. Zo niet bijt de papieren tijger zichzelf in zijn staart.

  2. Het feit dat men niet weet waar latente ruimte zit, geeft wel aan dat men dus ook geen idee heeft van de feitelijke productie!
    Daarin is direct helder dat het stikstofprobleem een papieren tijger is!

  3. Wat ooit vergund en waarvoor ook gebouwd is is niks mis mee daar zijn ook leges en dergelijke voor betaald en dus eigendom.
    Dat de overheid nu probeert de rechten zo goedkoop mogelijk terug te krijgen daar is alles mis mee .
    Zoals kartel afspraken maken bij Lelystad vliegveld . En nu proberen zoveel mogelijk onder de noemer latent te drukken.
    Om vertrouwen te winnen zouden ze dit soort praktijken juist moeten laten .
    Laten ze het rapport van rekest nog maar eens nalezen , over hoe te communiceren met de boeren.

  4. extern salderen in combinatie met het doorhalen van dierrechten is de enige mogelijkheid om ook daadwerkelijk reductie te krijgen.

Beheer
WP Admin