OM: ‘klokkenluidster’ VWA is strafbaar

Den Haag – De klokkenluidster die eind 2008 een intern rapport naar buiten bracht over misstanden in het toezicht van haar toenmalige werkgever de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) op veetransporten, heeft haar ambtsgeheim geschonden en is daarom strafbaar.

Dat stelde de officier van justitie maandag tijdens de inhoudelijke behandeling van de zaak in Den Haag. Het Openbaar Ministerie (OM) eist dan ook een geldboete van 500 euro.

De oud-VWA-medwerkster stelde tussen 2001 en 2007 onder meer de kosten vast voor controles op de vee- en vleessector. Kort nadat ze ontslag had genomen in 2007, speelde ze een rapport door aan organisaties die opkomen voor dierenrechten. In dat rapport werden misstanden in slachthuizen en bij veetransporten aan de kaak gesteld.

Secretaris-generaal André van der Zande deed begin 2008 namens het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit aangifte tegen de vrouw. De VWA was onderdeel van dit ministerie.

Omdat zij niet meer voor de VWA werkte toen ze de stukken naar buiten bracht, kan ze volgens het OM niet als klokkenluidster worden aangemerkt. Die regeling gold namelijk alleen voor ambtenaren. Ze heeft vertrouwelijke informatie gelekt waarover ze – ook toen ze weg was bij VWA – geheimhoudingsplicht had, aldus de aanklager.

De oud-medewerkster trok niet eerder aan de bel omdat de misstanden volgens haar werkgever eind 2007 “politiek niet opportuun’’ waren, zo verklaarde ze. Volgens haar gingen economische belangen binnen het departement vóór dierenwelzijn en zou haar klacht niet onafhankelijk behandeld worden. ,,Zij heeft zaken die moedwillig onder de pet werden gehouden aan de kaak willen stellen”, aldus haar advocaat Rob Zilver.

Volgens Zilver heeft ze in strikte zin wel de letter van de wet overtreden maar heeft ze hiermee een hoger doel willen dienen. Ze liet meerdere malen blijken dat ze het oneens was met het beleid wat betreft dierenwelzijn maar vond nooit een luisterend oor. In een brief van voormalig Tweede-Kamerlid Joop Atsma (CDA) kreeg ze bovendien te horen dat ze rekening moest houden met de electorale gevolgen.

Het rapport zorgde voor veel commotie in de media en in de politiek. Mede daardoor kwam er een commissie om aanbevelingen te doen en zo het toezicht te verbeteren.

De rechtbank doet over twee weken uitspraak.