MRSA: makkelijk overdraagbaar maar ook zo weer weg

De veegerelateerde MRSA-bacterie wordt makkelijk overgedragen van kalveren naar mensen. Maar mensen blijken de bacterie maar kort bij zich te houden. Dit blijkt uit onderzoek van Haitske Graveland, die donderdag promoveert op dit onderwerp aan de faculteit Diergeneeskunde in Utrecht.

Aanvankelijk werd Methicilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA) beschouwd als een ziekenhuisbacterie (HA-MRSA). In 2004 werd een specifieke variant van de bacterie voor het eerst waargenomen in de veehouderij (LA-MRSA). Onderzoekster Haitkse Graveland deed onderzoek naar hoe vaak deze bacterie in vleeskalveren voorkomt.

Op 88 procent van de 102 onderzochte bedrijven werd de bacterie in de dieren of in de stalomgeving (stof) aangetoond. Daarnaast bleek 33 procent van de kalverhouders en 8 procent van hun gezinsleden de bacterie bij zich te dragen. ”Dit lijkt ernstig, maar we hebben ook ontdekt dat de kalverhouders de bacterie ook weer snel kwijtraken, vaak binnen 24 uur. Ook tijdens leegstand, als geen dieren op het bedrijf aanwezig waren, bleek dat veel mensen de LA-MRSA-bacterie niet meer bij zich droegen”, volgens Graveland. Deze snelle afname wijst erop dat de nu circulerende LA-MRSA-bacterie niet gedijt in de meeste mensen.

”Toch zijn veel bedrijven besmet en is een goede aanpak wenselijk. Goede bedrijfshygiëne is hierbij heel belangrijk”, zegt Graveland. We zien dat goede reiniging en desinfectie van de stallen in leegstandperioden de aanwezigheid van de bacteriën bij kalveren duidelijk vermindert.
Ook bleek dat de bacterie vaker werd aangetoond naarmate de kalveren meer antibiotica-behandelingen hadden gehad.

”Maar de toename van de aanwezigheid van de bacterie was niet te zien tijdens of direct na een antibioticabehandeling. Antibioticagebruik speelt dus een rol, maar er zijn ook andere factoren zoals bedrijfsmanagement, voeding en type kalveren”, zegt Graveland.

Wel wordt geadviseerd om waar mogelijk kalveren individueel te behandelen met antibiotica. Het vervolg van het onderzoek is een praktijkstudie op 51 bedrijven die onlangs is gestart. Hierin worden maatregelen onderzocht die LA-MRSA in de kalverhouderij kunnen beperken. Het gaat om het reduceren van het antibioticagebruik en het reinigen en desinfecteren van de kalverstallen tijdens leegstand.

Om de effecten hiervan te onderzoeken worden de deelnemende bedrijven in drie groepen ingedeeld. In twee groepen worden maatregelen toegepast, de derde groep is de controlegroep. De eerste resultaten worden medio volgend jaar verwacht.