Mist over stikstofoverleg Nederlandse ministers in Brussel

Het bezoek van stikstofminister Van der Wal en drie andere ministers werd een ‘powerplay’ genoemd, maar het leverde weinig vooruitgang op in het stikstofdossier. “Eerst aan de slag met natuurherstel, dan praten we wel verder”, was het antwoord van de Eurocommissaris volgens de VVD-minister. Met een ‘keiharde nee’ kwamen de ministers terug in Den Haag na hun bezoek aan Brussel.

Na openbaarmaking van het gespreksverslag is het alleen niet duidelijk of de ministers wel daadwerkelijk een ‘keiharde nee’ kregen van Brussel of juist een handreiking op het dossier. Daarnaast stond er een andere naam op de aanwezigheidslijst dan die Van der Wal had genoemd.

Technische oplossingen en flexibiliteit

De stichting Agrifacts vroeg via de Europese Commissie een gespreksverslag op van de ontmoeting tussen de Nederlandse ministers en de Eurocommissaris. Uit dit verslag lijkt een minder stellig beeld naar voren te komen dan wat de stikstofminister schetste, stelt Europarlementariër Michiel Hoogeveen (JA21).

Hij leest in het verslag juist enkele openingen voor een constructieve handuitreiking vanuit de Europese Commissie richting Nederland over de stikstof. In het verslag is onder andere te lezen dat de Commissie bereid is om Nederland te helpen met ’technische oplossingen’. Daarnaast wijst Sinkevičius ook op ‘de flexibiliteit’ in de natuurwetgeving. “Uit deze woorden maak ik niet direct op dat de ministers nul op het rekest kregen”, stelt Hoogeveen.

Hoogeveen vindt het opvallend omdat “Van der Wal echt heel stellig was dat er niks mogelijk was vanuit Brussel in debat met de Tweede Kamer. Die mogelijkheden lijken er misschien nu toch wel te zijn.” Uit het document valt alleen niet op te maken of de Eurocommissaris wijst op de bestaande wetten of dat hij ook nieuwe mogelijkheden biedt.

Opheldering van woorden Sinkevičius

De Europarlementariër wil daarom graag opheldering over wat de woorden van Sinkevičius precies betekenen. “In principe ga ik ervan uit het kabinet de Kamer juist informeert en er dus niet zoveel mogelijk is vanuit de Commissie. Het is echter wel van belang om dat te controleren en helder te hebben. Zeker bij een belangrijk onderwerp als het stikstofdossier.”

Sinkevičius is in het verslag wel heel duidelijk over dat het stikstofprobleem “bij de bron aangepakt moet worden” en dat “een krimp van de veestapel noodzakelijk is”. De Eurocommissaris verwijst daarvoor ook naar Nederlandse experts.

Het reisgezelschap

Het verslag riep ook verwarring op over wie er aanwezig waren bij het gesprek. Van der Wal zei in de Tweede Kamer dat ze met Staghouwer, toen nog minister van landbouw, De Jonge (wonen) en Jetten (klimaat) naar Brussel was afgereisd. Maar in het verslag staat niet de naam van Staghouwer, maar die van minister Harbers (infrastructuur en water). “Een vergissing”, erkende Van der Wal, “Staghouwer was die tijd ook vaak in Brussel, maar niet in dit gezelschap.”

Wie er bij het gesprek met Sinkevičius over de stikstofcrisis waren, is opgehelderd. We moeten nog wel even geduld hebben voor het duidelijk is wat de woorden van Sinkevičius precies betekenen. De Europese Commissie moet binnen drie weken antwoord geven op de vragen van Hoogeveen. Maar die regel wordt vaak opgerekt naar zes weken.