Landbouweconomisch inzicht

Volgens een artikel op de site van de NMA is ‘Chief Economist’ Jarig van Sinderen van mening dat de positie van de landbouw versterkt moet worden door meer innovatie en niet door prijs- en productieafspraken. Het artikel vormt een reactie op voorstellen in het Europees Parlement om producentengroeperingen meer mogelijkheden voor zulke afspraken te geven.

Het is merkwaardig dat een medewerker van een controlerende instantie probeert het beleid dat hij moet controleren, te beïnvloeden. Ook valt er inhoudelijk op het betoog van Van Sinderen wel wat af te dingen. Zo gaat er de suggestie vanuit dat er in de primaire sector (te) weinig innovatie plaatsvindt. Dat klopt niet. Een paar gegevens: tussen 1990 en 2010 daalde de hoeveelheid productiemiddelen per eenheid product met 10 à 15 procent. De productie per arbeidskracht is meer dan verdubbeld, terwijl de industrie niet verder kwam dan een stijging van 80 à 90 procent. De ammoniakemissie, alsmede het energieverbruik per eenheid product in de glastuinbouw, zijn ruimschoots gehalveerd. Een en ander geeft aan dat er in de land- en tuinbouw stevig wordt geïnnoveerd.

Toch zijn de inkomens eerder verslechterd dan verbeterd, zoals ik een paar weken geleden op deze plaats heb laten zien. Dat komt vooral door achterblijvende prijzen: in de genoemde periode gingen de prijzen van landbouwproducten met zo’n 10 procent omhoog, terwijl de inflatie ruim 50 procent bedroeg. De consumentenprijzen van voedingsmiddelen stegen met circa 35 procent. De baten van de forse productiviteitsstijging kwamen dus voor een belangrijk deel terecht bij de consument en bij andere partijen in de keten.

Innovatie is nuttig en nodig, maar leidt niet zonder meer tot een versterking van de (financiële) positie van de agrariërs. Dat komt vooral door hun geringe marktmacht en daar kun je alleen wat aan doen als je de productie in de hand houdt. Bovendien is innovatie vaak gekoppeld aan investeringen en die vinden alleen plaats als er redelijke resultaten worden behaald.

Al met al sla ik het landbouweconomisch inzicht binnen het Europees Parlement hoger aan dan dat van de NMA.