Keurmerk tegen hobbyzorgboeren

Het aantal zorgboerderijen is de laatste jaren explosief gegroeid. Om de kwaliteit te verbeteren en meer zeggenschap bij de boeren te krijgen, is de stichting Verenigde Zorgboeren vervangen door de Federatie Landbouw en Zorg.

Een zorgtak op het landbouwbedrijf is populair. Nederland telt op dit moment ruim duizend zorgboerderijen. De sector staat wel onder druk, er zijn de laatste tijd regelmatig berichten geweest van misstanden op zorgboerderijen. Er wordt al lange tijd gepleit voor een keurmerk. Nog dit jaar moet die certificering er komen. De nieuwe Federatie Landbouw en Zorg is daar druk mee bezig.

De federatie vloeit voort uit de Verenigde Zorgboeren en profileert zich als de brancheorganisatie voor zorgboerderijen. De zeggenschap ligt bij de veertien regionale verenigingen voor zorgboeren en de drie LTO-afdelingen.

Bart Jan Krouwel is voorzitter van de federatie. Volgens hem is de wijziging van de organisatie goed voor de boeren. ”Ik was ook voorzitter van de Verenigde Zorgboeren en we wilden meer zeggenschap bij de boer”, vertelt Krouwel. ”Er is nu veel meer ruimte voor inbreng vanuit de verschillende regio’s.”

De sector is in de afgelopen tien jaar explosief gegroeid. De groei zet door, maar neemt wel af, merkt Krouwel. ”Je ziet een duidelijke afvlakking van de groeisnelheid. Met de komst van een keurmerk wordt het veel minder makkelijk om een zorgboerderij te beginnen. De zorgboerderij is geen gemakkelijke manier om snel wat bij te verdienen.”
Krouwel maakt zich hard voor de introductie van een keurmerk. ”Het is heel belangrijk dat er een duidelijke certificering komt. Daarover zijn we nu druk in gesprek met onder andere het ministerie, zorgverzekeraars en de gezondheidsinspectie. Al onze leden moeten straks verplicht een keurmerk aanvragen.”

De federatie telt op dit moment ongeveer zeshonderd leden, terwijl er ruim duizend zorgboerderijen zijn. ”Die zullen niet allemaal lid worden”, denkt Krouwel. ”Niet alle zorgboeren willen een keurmerk en ze zullen ook niet allemaal aan de eisen voldoen. Ik denk dat het aantal zorgboeren met een keurmerk straks rond de achthonderd zal zitten. We zetten in op de professionele zorgboerderijen. Boeren met een professioneel landbouwbedrijf en een professionele zorgtak. Daarmee ondervang je dat mensen met een tuin en wat huisdieren zich ook zorgboer mogen noemen en raken we de hobbyistische initiatieven kwijt.”

De gezondheidsinspectie en zorgverzekeraars zijn nauw betrokken bij de ontwikkeling van het keurmerk. Er zijn nog geen afspraken gemaakt over de betekenis van het keurmerk. ”Maar ik sluit niet uit dat zorgverzekeraars straks alleen nog zullen vergoeden aan cliënten die zorg krijgen op een zorgboerderij met een keurmerk.”

Vergoedingen van verzekeraars hebben een grote impact op zorgboeren. Afgelopen jaar was er veel rumoer in de sector over veranderende regels in de AWBZ en het Persoonsgebonden Budget (PGB) waaruit de zorg wordt betaald. Voor cliënten is het lastiger een vergoeding te krijgen voor verblijf op een zorgboerderij.

Op 7 maart gaat de Federatie Landbouw en Zorg met Kamerleden op bezoek bij verschillende zorgboerderijen. ”Politici moeten meer kennis krijgen over de gang van zaken op zorgboerderijen. Hopelijk draagt dat ertoe bij dat er bij het opstellen van nieuwe wetten en regels meer rekening wordt gehouden met de praktijksituatie.”

Krouwel ziet de toekomst van zorgboerderijen zonnig tegemoet. ”Dat de kwaliteitseisen worden aangescherpt zal het imago van de sector alleen maar ten goede komen. Het zal de sector een beter aanzicht geven en hopelijk wordt de zorgboerderij dan gezien als een volwaardige zorgaanbieder. Bovendien kan er veel verbeterd worden, nu er meer inbreng vanuit de regionale zorgboerderijen komt.”

Kwaliteitswaarborg

Er bestaat al een kwaliteitswaarborg voor zorgboerderijen. Honderd zorgboeren hebben in de afgelopen jaren het certificaat behaald en in 2010 mochten vijfenzeventig boeren het keurmerk voeren. Boeren met het keurmerk kunnen zich aanmelden bij de landelijke klachtencommissie voor deelnemers aan zorgboerderijen. Ook krijgen ze korting van verzekeringspremies van diverse verzekeraars.

Zorgverzekeraars Nederland accepteert het kwaliteitssysteem bij de erkenning van een zorgboerderij als AWBZ-instelling, wat nodig is om in sommige gevallen in aanmerking te komen voor vergoeding door verzekeraars. Bovendien dragen zorgboerderijen met een keurmerk naar hun deelnemers uit dat ze kwaliteit bieden.

De regionale organisaties voor zorgboeren en LTO willen het keurmerk verplicht stellen voor alle zorgboerderijen. Sommige regionale organisatie, zoals Landzijde, doen dit al.