Kamer stemt voor verdeling mestplafonds, afroming varkens- en pluimveerechten lager

De Kamer stemt in met een nieuwe verdeling van mestplafonds, waarbij de afroming voor pluimvee- en varkensrechten iets lager uitvalt dan oorspronkelijk gepland.

De Tweede Kamer heeft ingestemd met het voorstel voor het verlagen van de mestproductieplafonds en het verhogen van de afroming bij de handel in dierrechten. De Tweede Kamer heeft de opgave voor de pluimvee- en varkenshouderij wel iets kleiner gemaakt door de afroming te baseren op de werkelijke mestproductie in 2023, in plaats van de voorlopige cijfers voor 2024.

Verlaging fosfaatplafonds per sector

Een ruime meerderheid van PVV, VVD, NSC, BBB, SP, GroenLinks-PvdA, Denk, Volt, D66, ChristenUnie, CDA en JA21 stemden voor de voorstellen van landbouwminister Femke Wiersma. De verlaging van het nationale mestproductieplafond wordt niet evenredig over de sectoren verdeeld, maar afgestemd op het aantal aanmeldingen vanuit de verschillende sectoren voor de stoppersregelingen LBV en LBV-plus. Dat resulteert erin dat het fosfaatplafond voor de varkenshouderij en pluimveehouderij met respectievelijk 25 en 17% wordt verlaagd, en voor de melkveehouderij met 1,5%, om de totale verlaging van het nationale productieplafond met 10% te realiseren. Anders dan verwacht, moeten de pluimvee- en varkenssectoren nu verder krimpen. Dit zorgt voor grote frustratie bij deze sectoren, die al jaren onder de plafonds zitten en ook veel deelnemen aan de stoppersregelingen.

Afroming intensieve sectoren iets lager

Een poging van SGP en CDA om de intensieve sectoren te ontzien door geen afroming in te stellen, haalde het niet in de Tweede Kamer. Het amendement kreeg slechts steun van SGP, CDA, FvD en JA21, en kwam daarmee niet verder dan 12 stemmen voor. Ook BBB stemde tegen dit voorstel. “Uiteraard wil ook BBB dat de pluimveehouderij en varkenshouderij worden ontzien. De dreiging is echter te groot dat Brussel dan een generieke korting zal opleggen en dat er een gedwongen krimp van de gehele veestapel komt,” aldus BBB-fractievoorzitter Caroline van der Plas in een stemverklaring. “Een gedwongen krimp van de veestapel wil ik nooit op mijn geweten hebben. Daarom kunnen we niet anders dan tegen het voorstel van Flach en Vedder stemmen, en zullen we erop toezien dat de afroming er bij deze sectoren zo snel mogelijk af gaat,” aldus de politica.

Lichte verlichting voor pluimveehouders en varkenshouders

Een aangenomen wijzigingsvoorstel van ChristenUnie en BBB om bij het berekenen van het afromingspercentage uit te gaan van de werkelijke mestproductie in 2023 in plaats van de voorlopige cijfers voor 2024, zorgt wel voor enige verlichting voor de pluimvee- en varkenssector. De reductiedoelstelling wordt daardoor iets kleiner, waardoor de afroming bij de handel in varkensrechten niet 25% maar 22% wordt. Voor pluimveerechten gaat de afroming van 15% naar 13%. De afroming bij de handel in fosfaatrechten voor de melkveehouderij blijft bij het nieuwe voorstel ongewijzigd op de voorgenomen 30%. Om de vastgestelde krimpdoelstelling te halen zou een hogere afroming nodig zijn bij melkvee, maar dit wordt niet gedaan, omdat dit de handel in fosfaatrechten te veel zou verstoren.

Daarnaast werd ook een amendement aangenomen van NSC, waarin staat dat voorstellen voor het aanpassen van de afromingspercentages of mestproductieplafonds eerst aan het parlement moeten worden voorgelegd.

Uitzonderingen op de afroming van rechten

Andere voorstellen voor uitzonderingen op de afroming van rechten, zoals het uitzonderen van de biologische sector zoals GroenLinks/PvdA voorstelde, en een uitzondering voor jonge boeren, naar voorstel van ChristenUnie en CDA, haalden geen meerderheid. Hoewel het ondersteunen van jonge boeren wel is opgenomen in het regeerprogramma, steunden de coalitiepartijen dit voorstel niet.

Landbouwminister Femke Wiersma heeft de Eerste Kamer al gevraagd het wetsvoorstel zo spoedig mogelijk te behandelen, zodat het per 1 januari in werking kan treden. Het verlagen van de mestproductieplafonds is onderdeel van de afspraken met de Europese Commissie in het kader van het mestbeleid.