Johan Remkes: ammoniak niet uitruilen voor stikstofoxiden

Dat zegt de stikstofrapportschrijver woensdagavond in een hoorzitting in de Tweede Kamer op een vraag van ChristenUnie. Kamerlid Pieter Grinwis ziet dat de landbouw ‘gekannibaliseerd’ wordt door bijvoorbeeld Rijkswaterstaat, die boerenbedrijven opkopen om een snelwegverbreding te kunnen vergunnen. Remkes is het met Grinwis eens dat dit moreel onwenselijk is, maar constateert ook dat het juridisch mogelijk is.

“Voor een vergunning moet je aan kunnen tonen dat er geen schade aan de natuur is door een project en of die schade dan door ammoniak of stikstofoxiden veroorzaakt wordt. Daar is juridisch gezien geen verschil in”, legt een medewerker van Remkes uit. Gedurende de hoorzitting wordt de VVD-mastodont af en toe gesouffleerd door een van zijn inhoudelijke deskundigen, vooral als het ging om kwesties in de vergunningverlening.

Stikstofrapport van Johan Remkes

In de twee uur durende hoorzitting citeert Remkes veel uit zijn eigen werk, uit het rapport van vorige week, maar ook constateringen uit zijn eerder verschenen rapport voor het adviescollege stikstof. Zo hekelt hij bijvoorbeeld dat zijn aanbevelingen voor een, al dan niet afrekenbare, stoffenbalans niet zijn overgenomen door het kabinet. VVD-Kamerlid Thom van Campen vraagt daar naar. “Waarom wordt nu eerst gekozen voor een stoffenbalans en die later pas afrekenbaar maken?” Dat heeft volgens Remkes ook te maken met de metingen die daarvoor nodig zijn.

Lijst 500 tot 600 piekbelasters

Ook legt Remkes nog maar eens de kwestie over de lijst met piekbelasters uit. Wybren van Haga (Groep Van Haga) en Grinwis willen daar meer over weten, maar Remkes kan niet vertellen welke bedrijven eventueel onder die definitie vallen. Hij kan dus ook niet zeggen hoeveel bedrijven daarvan niet-agrarische bedrijven zijn en wat de economische impact van de aanpak van deze bedrijven is.

Remkes drukt het kabinet ook nog maar eens op het hart om zijn aanbevelingen integraal over te nemen, na een vraag daarover van GroenLinks-politica Laura Bromet. “Het is een aanzet tot een landbouwakkoord, dat gesloten moet gaan worden met ook de retail en aanverwante sectoren”, aldus Remkes.

Landbouwakkoord

In antwoord op vragen van Roelof Bisschop van SGP over datzelfde onderwerp vertelt Remkes dat hij het al positief vond dat eerder woensdag het voltallige samenwerkingsverband van acht boerenclubs met ministers hadden ontbeten. Remkes: “Ik denk dat het mogelijk is, met redelijkheid over en weer, om tot een landbouwakkoord te komen. Elementen om over te spreken staan in het rapport.” Daarbij noemt hij onder andere verdienmodellen in de ‘oranje’ gebieden.

Zonering gebieden

VVD’er Van Campen stelt een vraag die momenteel onder veel boeren leeft: is de voorgestelde zonering geen vervanger van het gehate stikstofkaartje met dezelfde boos makende effecten? Remkes stelt in zijn rapport voor om door middel van rode, oranje en groen/gele zoneringen vast te stellen welk type landbouw daar wél kan. Boeren vrezen dat hier wederom eenzelfde soort kaart uit voortkomt, maar dan met andere kleuren. Remkes zegt hierover: “Er komt geen prikkeldraad om die zones te staan. Het is van belang dat die zones van onderop tot stand komen. Niet dat het kabinet zegt: jij zit in die zone.”

Ter afsluiting van de hoorzitting benadrukt Remkes nog maar eens dat het stikstofdebat op de juiste toon gevoerd moet worden. “Toon is van belang. En woorden doen ertoe.”