‘Heeft deze vader wel vertrouwen in zijn opvolgers?’

“Ik heb er alles voor over om mijn jongens in het zadel te helpen zodat ze mij op kunnen volgen”, zegt hij met een vastberaden blik in zijn ogen. We zitten aan de keukentafel en hij vertelt hoe hij zelf boer werd. Hij nam het kleine bedrijf van zijn ouders voor een – naar eigen zeggen – veel te hoge prijs over. Oude gebouwen en weinig grond. Hij moest en zou boer zijn. Zijn vader steunde hem niet echt; hij kreeg veel kritiek van de man te verduren. Door hard werken en zuinig te leven bouwde hij de afgelopen jaren een levensvatbaar bedrijf op. Hij vertelt eerlijk over gemaakte fouten en behaalde overwinningen. Tevens zegt hij hoe hij zichzelf omhoog werkte in de jaren die nu achter hem liggen.

De sfeer is om te snijden

Opvolgers staan klaar; twee man sterk

En nu dient de volgende generatie zich aan, twee man sterk maar liefst. Hij is eraan toe, zo vertelt hij. Lichamelijk is hij op en in de kop niet meer zo flexibel om alle veranderingen die op stapel staan soepel op te pakken en er in mee te bewegen. Maar ondanks zijn wens om de jongens boer te maken, vlot het in de samenwerking niet echt. De sfeer is om te snijden. Het loopt vast op waar het in zo veel situaties vastloopt: communicatie, karakters en gebrek aan visie. Er volgt een periode van gesprekken, goede voornemens en plannenmakerij, maar toch komen deze ondernemers niet waar ze zijn willen.

Heeft vader wel voldoende vertrouwen in de opvolgers?

Verwijten en verwijdering volgen, met als uitzicht een mislukkende overname. In een ultieme poging de zaak vlot te trekken komt het hoge woord eruit: heeft vader wel voldoende vertrouwen in de jongens en mogen zij op hun manier ondernemen? Wat blijkt: vader is – net als zijn eigen vader naar hem was – erg kritisch op zijn zoons. Hij geeft de opvolgers te weinig ruimte. En dat blokkeert de jongens om zich volledig te kunnen ontwikkelen. Natuurlijk maken ze fouten. Natuurlijk zijn ze soms overmoedig, maar de wil en de kans om te slagen is er wel.

Achter het geven van te weinig ruimte zit angst om los te laten, zo erkent hij. “Ik heb zo hard gewerkt dat ik niet wil dat het bedrijf kapot gaat.” Een begrijpelijke gedachte. Maar daardoor belandden ze wel in dit negatieve patroon. We bespreken deze situatie. Gelukkig ziet pa dit patroon in en probeert hij zijn gedrag aan te passen. Hij zegt: “Ik zei er alles voor over te hebben hè, daar hoort dit dus ook bij…”

Soms moet je in het leven over je eigen angst heen stappen

Als ik hem een paar weken later vraag naar de voortgang zegt hij dat het echt beter gaat, alhoewel het hem nog steeds de nodige moeite kost om zijn gedrag aan te passen. Hij put moed uit de beter wordende sfeer en samenwerking op het bedrijf.

Eerlijk zijn naar jezelf, je eigen gedrag en het effect daarvan op de ander is nog een hele kunst. Soms moet je in het leven over je eigen schaduw, ego of angst heen stappen om echt samen verder te kunnen. Mijn grote bewondering en respect voor hen die dat lukt!

Lees meer columns van Dik Veefkind