Eerste vijf à tien Brabantse stikstofvergunningen verleend

Vijf à tien Brabantse veehouders hebben deze maand een stikstofvergunning van de provincie Noord-Brabant gekregen. Deze vergunningen zijn verleend met een zogenoemde passende beoordeling voor luchtwassers.

Een varkenshouder in de buurt van Den Bosch was een van de eerste boeren die zo’n vergunning kreeg. Dat maakte de provincie Noord-Brabant dinsdag bekend. “De komende maanden verwachten we nog eens tientallen stikstofvergunningen af te geven”, zegt provinciewoordvoerder Floris Ran. “Luchtwasserssystemen zien we als het meest robuust en we verwachten dat deze vergunningen juridisch houdbaar zijn.”

Onder het mom ‘Brabant openhouden’ deed de provincie december vorig jaar een handreiking voor passende beoordelingen voor luchtwassers. Hiermee kunnen boeren aantonen dat een stalsysteem voldoende stikstof afvangt en wordt de juiste werking van zo’n systeem geborgd. Volgens de Brabantse gedeputeerde Wilma Dirken zijn de eerste vergunningen een belangrijke mijlpaal. Ze stelt dat boeren nu kunnen laten zien dat zij in hun bedrijfsvoering voldoende rekening houden met de kwetsbare omgeving.

Dat de eerste stikstofvergunningen pas negen maanden na de Brabantse handreiking een feit zijn, is volgens Ran niet zo vreemd. “Veel vergunningen die het in het begin net niet redden, moesten opnieuw en aangepast ingediend worden. Boeren en adviseurs moesten daar eerst mee aan de slag.”

ZLTO: eerste stap

Boerenbelangenorganisatie ZLTO ziet de afgegeven Brabantse stikstofvergunningen als een ‘eerste stap’, maar is ook kritisch. “In Brabant moesten boeren hun stal al op 1 juli 2024 verplicht aangepast hebben. Die datum had eerder al uitgesteld moeten worden tot de stikstofvergunningen verleend waren”, zegt ZLTO’er Herman Litjens, die stelt dat er nog altijd honderden vergunningen afgegeven moeten worden. Litjens verwacht dat er zeker bezwaar tegen de stikstofvergunningen aangetekend kan worden, maar is ook vol vertrouwen. “Ik denk dat de vergunningen juridisch houdbaar zijn. Daarbij baseer ik me op recente uitspraken over luchtwassers en ammoniakreductie.”

Vergunningverlening lag lang stil

Provincie Noord-Brabant verwacht dat de vergunningverlening de komende maanden weer op gang gebracht wordt. Na uitspraken van verschillende rechtbanken en de Raad van State in 2022 en 2023 lag de vergunningverlening voor emissiearme stalsystemen in Noord-Brabant stil. Er was onzekerheid over de werking van die systemen. Oud-minister Christianne van der Wal voor Natuur en Stikstof kondigde indertijd aan dat het Rijk een handreiking voor passende beoordeling zou maken, maar dan wel op zijn vroegst in maart 2024. Daar wilde de provincie Noord-Brabant niet op wachten en de Brabantse handreiking volgde in december 2023.

De passende beoordeling voor luchtwassers is feitelijk een lijst met maatregelen. Een boer neemt die maatregelen om de juiste werking van een stalsysteem te borgen. Concreet: metingen van ammoniak in de lucht, zuurgraad van het waswater en onderhoudsvoorschriften. Deze maatregelen zijn een integraal onderdeel van een vergunningaanvraag. Bij een verleende vergunning ziet de provincie toe op het naleven van de maatregelen. Op dit moment kent provincie Noord-Brabant alleen een handreiking voor passende beoordelingen voor luchtwasserssystemen.