‘Doorbreek het taboe op eenzaamheid’

Veel boeren schamen zich nog steeds als ze het moeilijk hebben. Of ze denken dat er toch niks aan te doen is.

Toen ze tijdens de oogstwerkzaamheden thuiskwamen om even te eten, waren de schuifdeuren van de werktuigenloods dicht en op slot. Vreemd, want dat was niet de gewoonte. De oudste zoon was een half uur eerder vertrokken naar huis om een onderdeel van de rooimachine te maken. Nietsvermoedend openden ze de deur van de loods en vonden daar het levenloze lichaam van de jonge boer. Hij had een einde aan zijn leven gemaakt.

Zelfdoding onder boeren. Ik vind het een lastig onderwerp. Iemand kiest er voor om een einde aan het leven te maken als ultieme oplossing van problemen en dat heeft zeer verstrekkende gevolgen. Nabestaanden zoeken naar antwoorden die ze vaak niet krijgen. Er heerst verdriet, ontreddering, boosheid misschien.

Financiële moeilijkheden

Er zijn GGD’s die melding maken van het trieste feit dat het aantal zelfdodingen onder boeren een stijgende lijn laat zien. Wat zijn de oorzaken? En zijn zelfdodingen te voorkomen? Je kunt voor de hand liggende antwoorden geven zoals psychische klachten, klachten in de relationele sfeer of financiële moeilijkheden. Problemen kunnen van verschillende aard zijn en verschillende aanleidingen hebben.

Schaamte

Als de omgeving niet weet dat iemand met gedachten aan suïcide rondloopt, is er moeilijk iets aan te doen. Daarnaast heerst er bij veel boeren een taboe op toegeven dat je het moeilijk hebt en dat hulp nodig is. Op tijd aan de bel trekken als het niet goed met je gaat, lijkt voor veel boeren een (te) grote stap. Gedachten als ‘wat zal mijn omgeving van me vinden?’ (schaamte) of ‘niemand kan mij helpen’ en ‘ze begrijpen me niet’ (overtuigingen) kunnen leidend zijn om niet op zoek te gaan naar hulp.

Eenzaamheid

Naast de aanleidingen die kunnen leiden tot suïcide, speelt nog een belangrijk fenomeen, en dat is eenzaamheid. Hoe eenzaam ben je als je in een uiterste wanhoopsdaad besluit om uit het leven te stappen? Eenzaamheid op de boerderij komt regelmatig voor en is een hardnekkig probleem. En eenzaamheid kan leiden tot isolatie. Het terugtrekken uit het sociale leven en contacten. Maar je kunt je ook eenzaam voelen terwijl er mensen in je omgeving zijn. Je kunt je eenzaam voelen, ook al heb je een partner, familie of vrienden.

Bespreek je problemen en zoek hulp

Het wordt tijd om het taboe, de schaamte en het zwijgen rond dit thema te doorbreken. Maak daarom eenzaamheid, moeilijkheden of problemen bespreekbaar. Dat begint wel bij jezelf en een opmerkzame omgeving. Daarom de dringende oproep: heb je het moeilijk? Bespreek je problemen en zoek hulp. En voor de omstanders: heb je het vermoeden dat iemand het moeilijk heeft? Stap er op af en stel een vraag… Het kan het verschil maken tussen leven en dood.

Op de site van Agrozorgwijzer vind je meer informatie of kijk op 113 zelfmoordpreventie. Bellen kan ook: 0800-0113.