COV: veel vraagtekens bij invoering Europese ontbossingsverordening

De praktische invoering van de Europese ontbossingsverordening (EUDR) eind dit jaar roept nog veel vragen op. Dat zegt Richard de Mooij, secretaris bij de Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV). De COV vreest voor veel extra administratieve verplichtingen voor zowel veehouders als vleesbedrijven en pleit voor uitstel van invoering.

De nieuwe verordening gaat over het vermarkten van bepaalde ontbossingsvrije producten in de Europese Unie (EU). Het gaat om producten als soja en palmolie, maar ook om runderen en rundvlees. De verordening geldt zowel voor import als lokale productie. Veehouders en bedrijven moeten met een zorgvuldigheidsverklaring aantonen dat betreffende producten en dieren niet bijdragen aan ontbossing. COV spreekt van ‘administratief zware consequenties’ voor veehouders en vleesbedrijven. Met name omdat de zorgvuldigheidsverklaring ook moet aantonen dat er in Nederland geen ontbossing plaatsvindt.

Zorgvuldigheidsverklaring

De Mooij legt uit dat straks iedere melkveehouder, die een kalf levert aan een handelaar, een zorgvuldigheidsverklaring moet opstellen. Hoe dit praktisch in zijn werk gaat, is nog niet duidelijk. Voor de hand ligt een koppeling met het digitale handelssysteem Traces, maar een digitale koppeling met Europese I&R-systemen ontbreekt. De sector wacht volgens De Mooij nog op antwoorden uit Brussel.

In hoeverre het mogelijk is de invoering van de verordening uit te stellen, is volgens hem de vraag, omdat de onderliggende wet al is aangenomen. Opvallend is volgens de secretaris wel dat tijdens een recente bijeenkomst van de Europese landbouwministers, op verzoek van Oostenrijk, een ruime meerderheid voor heroverweging van de verordening stemde.

Naast veehouders krijgen ook slachterijen en vleesbedrijven veel extra werk. Zij moeten alle verklaringen verzamelen. In de praktijk kunnen bij vleesproducten meerdere verklaringen horen, bijvoorbeeld als het gaat om een partij rundvleessnippers. Wat de consequenties zijn van een fout of het ontbreken van een verklaring, is volgens Mooij ook nog niet bekend.

Verschillende data van invoering in praktijk onmogelijk

Opvallend is dat de grote bedrijven vanaf 1 januari 2025 aan de verordening moeten voldoen en veehouders vanaf 1 juni 2025. Mooij legt uit dat dit in de praktijk helemaal niet kan, omdat veehouders hun runderen leveren aan de slachterijen die om betreffende gegevens gaan vragen.

Nederland is een grote importeur van producten als soja, palmolie en cacao. Ook is Nederland niet zelfvoorzienend wat betreft rundvlees. Het is volgens Mooij dan ook logisch dat Nederland serieus werk maakt van de nieuwe verordening. Hij ziet echter tegelijk dat veel andere Europese landen nog niet gereed zijn voor uitvoering van de regeling. En dat maakt dat ook Nederland, als importeur, straks niet aan zijn verplichtingen kan voldoen. Het is volgens hem dus zaak dat Nederland niet voorop gaat lopen wat betreft uitvoering van de verordening.

De COV pleit, voor landen met een licht risicoprofiel, voor een licht en werkbaar regime voor de Europese productie van rund- en kalfsvlees binnen de regelgeving voor ontbossingsvrije producten. Zeker omdat de risico’s voor ontbossing door de Nederlandse productie van rund- en kalfsvlees volgens COV nihil zijn.

COV ontwikkelde op basis van informatie van de NVWA een stroomschema waaruit volgt of een bedrijf zich aan de nieuwe verordening moet houden.