Sjoukje van Warmerdam -Bergstra (46) woont in Aldeboarn (Fr.). Ze is getrouwd met Ronald, samen hebben ze drie kinderen: een zoon van 17, een dochter van 15 en een dochter van 11. Ronald heeft een bedrijf met 115 melkkoeien, Sjoukje werkt parttime in de gehandicaptenzorg, daarnaast is ze fotograaf. - Foto's: Sjoukje van Warmerdam BoerenlevenAchtergrond

Boerin protesteert via foto’s

De stikstofkaart hakte er in, ook bij boerin Sjoukje. Als vorm van protest fotografeerde ze 50 agrarische gezinnen. “Hebben zij nog toekomst?”

Sjoukje wist waar ze aan begon toen ze trouwde met boer Ronald. Als dochter van een melkveehouder kreeg ze het boerenleven immers met de paplepel ingegoten. Waar het kon, hielp ze mee. Melken, kalfjes verzorgen, van alles pakte ze op. “Ik deed dat graag. Daarom was ik ook bewust op zoek naar een boer als echtgenoot”, verklapt ze. “Waarom? Tsja, ik weet het niet precies. Er loopt boerenbloed door mijn aderen denk ik.” Het ouderlijk bedrijf voortzetten zat er niet in. Haar beide ouders overleden al jong waarna de boerderij werd verkocht. “Maar toen woonde ik al hier.”

Lees verder onder foto

Jouwert en Jolanda Wagenaar en hun kinderen Ylse, Mark, Esmee en Jan deden mee aan het fotoproject. Hun bedrijf telt 110 melkkoeien en zoontje Jan wil later dolgraag boer worden. De vraag is of dat gezien de stikstofcrsisis ook kan.
Jouwert en Jolanda Wagenaar en hun kinderen Ylse, Mark, Esmee en Jan deden mee aan het fotoproject. Hun bedrijf telt 110 melkkoeien en zoontje Jan wil later dolgraag boer worden. De vraag is of dat gezien de stikstofcrsisis ook kan.

Beruchte stikstofkaart

Zo zorgt ze voor de kalfjes en het jongvee. Daarnaast werkt ze 18 uur per week buiten de deur en is er de zorg voor kinderen en huishouding. “Het is heel druk maar ik vind het wel erg leuk,” zegt ze stellig.”

We zitten in een veenweidegebied en zouden 47% stikstof moeten reduceren

De boerderij mag dan van Ronald zijn, ze heeft er zelf ook hart en passie voor. En net als bij veel collega’s, viel ook bij haar de beruchte stikstofkaart rauw op het dak. “We zitten in een veen-weidegebied en zouden 47% stikstof moeten reduceren.” Wat de precieze consequenties daarvan zijn, weet ze nog niet maar dat die fors zullen zijn, daaraan twijfelt ze niet. “Van de fosfaatrechten hebben we ook al zoveel last gehad. We moesten toen 20 koeien weg doen. Die zijn er inmiddels wel weer bij, maar als we ze nu opnieuw af moeten staan, dan kunnen we de deur wel sluiten. Op een keer zal de bank zeggen: jullie kunnen je vaste lasten niet meer betalen en dan houdt het op.”

Ik ben niet zo’n protestboerin maar ik kan wél fotograferen

Terwijl overal in het land de roep tot demonstreren klonk, bedacht Sjoukje iets anders. “Ik ben niet zo’n protestboerin maar ik kan wél fotograferen.” Daar begon ze 10 jaar geleden serieus mee en via allerlei cursussen, veranderde ze van hobbyfotograaf in een professionele. Steeds bedacht ze allerlei fotoprojecten zoals mooie mensen of eeneiige tweelingen. Na de presentatie van de stikstofkaart kwam daar een nieuw project bij: ‘Trots op de boer, een nieuwe generatie.’ Al langer liep ze rond met dat idee omdat ze merkte dat de mensen die bij haar in de fotostudio boven de stal komen, niet meer weten hoe het reilt en zeilt op een boerderij.

Lees verder onder foto

Sjoukje fotografeerde ook Hielke en Sjoerd, de zoontjes van Geert en Akke van der Meer.  De kereltjes genieten volop van het boerenleven. Stel dat één van hen, of allebei, het bedrijf later wil voortzetten, kan dat dan nog? zo vragen hun ouders zich bezorgd af.
Sjoukje fotografeerde ook Hielke en Sjoerd, de zoontjes van Geert en Akke van der Meer. De kereltjes genieten volop van het boerenleven. Stel dat één van hen, of allebei, het bedrijf later wil voortzetten, kan dat dan nog? zo vragen hun ouders zich bezorgd af.

Tientallen kandidaten

Met een fotoproject wilde ze dat uitleggen maar na de stikstofkaart paste ze het plan iets aan. Sjoukje wilde jonge gezinnen gaan fotograferen en ze hun verhaal laten doen. Een oproep op sociale media leverde al snel tientallen kandidaten op. In twee maanden tijd bezocht en fotografeerde ze er maar liefst 50 waaronder de familie van der Meer. Ouders Geert en Akke vertellen over hun zoontjes Hielke en Sjoerd. Die genieten zo van het leven op de boerderij, de dieren, de trekkers en de ruimte. Op de boerderij groeien ze in vrijheid op. Maar blijft dat zo?, vragen de bezorgde ouders zich af. ” Wij hopen dat het hun gegund wordt door de regering”, zo vertelden ze aan Sjoukje.

Zij bundelde al die foto’s en verhalen tot een boek dat ze in eigen beheer uitgaf en aanbood aan Klaas Fokkinga, gedeputeerde van Friesland met landbouw in zijn portefeuille. “Wat ik ermee hoop te bereiken is dat als hij met het kabinet de stikstofregels gaat invullen, hij nog eens terugdenkt aan al die verhalen van de mensen om wie het gaat. Mensen die hun kinderen later de keuze willen geven om het bedrijf, dat soms al generaties in de familie zit, over te nemen.”

Lees meer over het stikstofbeleid

Beheer
WP Admin