Blauwgroen waanbeeld

De blauwgroene gordel houdt ambtenaren bezig. Soms lost ruimtelijke ordening niet-bestaande problemen op.

Onze overheden zijn heel druk met het verdelen van de schaarse ruimte in ons land. Daarom bestaat het Mirt, het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport. In dat programma worden alle ruimtelijke projecten in Nederland integraal zichtbaar gemaakt in een zogeheten projectenboek. Dat klinkt als iets dat je graag van Sinterklaas zou krijgen, maar dat is het niet. Het is namelijk een overzicht van alle aanslagen op de nog bestaande ruimte: wegen, bedrijventerreinen, woonwijken, havens, nieuwe natuur en meer. Voor sommige van die projecten heb ik begrip, want er moet zo her en der een weg verbreed of nieuw aangelegd worden, en er zijn ook andere noodzakelijke activiteiten. Dat snap ik. In het kader van het Mirt worden echter ook allerlei onzinprojecten bedacht, die vervolgens een eigen leven leiden.

Een project dat tot dat laatste type behoort, is de zogenoemde blauwgroene gordel. Het betreft allerlei opgaven voor heel laag Nederland. Naar het schijnt behoort Noord-Nederland daar ook toe, want in de gebiedsopgave Noord-Nederland is volop aandacht voor de blauwgroene gordel. Het gaat dan om een soort boog die begint bij Lemmer en vervolgens dwars door Friesland en Groningen loopt en ergens bij Emmen eindigt. Voor dat gebied schijnen, volgens de ruimtelijk ordenaars, bijzondere opgaven te bestaan. Ze bedoelen dat er problemen zijn en dat daar wat aan moet gebeuren. De bijbehorende vage teksten spreken van allerlei problemen, tot klimaatverandering aan toe. En iedereen toetert het elkaar na, tot men er zelf in gaat geloven.

Collega’s van mij hebben recent nader onderzoek gedaan naar de blauwgroene gordel. Ze gingen op zoek naar het probleem. Dat deden ze op een technisch heel knappe manier, door allerlei statistieken en kaarten aan elkaar te koppelen. En wat blijkt? Het gebied wijkt in niets af van de rest van Noord-Nederland, en waarschijnlijk ook niet van de rest van Nederland. Het gebied kent een gemiddeld inwoneraantal, een normale hoeveelheid oppervlaktewater, een gemiddelde hoeveelheid landbouw die gemiddeld productief is, een normale werkloosheid, een normaal aantal monumenten en een doorsnee aantal natuurgebieden. Rond die gemiddeldes zijn er natuurlijk uitschieters naar boven en naar beneden.

Het is dus een volstrekt normaal gebied, dat desondanks te boek staat als blauwgroene gordel, waar grote problemen zouden roepen om grote ruimtelijke ingrepen. Ik sluit niet uit dat er in het genoemde gebied problemen zijn, net als elders. Het lijkt me verstandig om die op te lossen, daar en elders. Maar laat het daarbij. Dat zo ambtenaren werkloos worden nemen we op de koop toe.