Basispremie GLB 2025 valt flink tegen: €158

Landbouwbedrijven die deelnemen aan het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) krijgen dit jaar minimaal €158 per hectare aan basispremie. Dat schrijft landbouwminister Femke Wiersma woensdag in een brief aan de Tweede Kamer. Het minimumbedrag is een tegenvaller en €42 lager dan vorig jaar.

Een deel van de basispremie wordt gebruikt om de eco-regeling op peil te houden. De basispremie over 2024 is in dezelfde brief vastgesteld op €200,48 per hectare. Op 1 maart start de Gecombineerde opgave waarmee boeren een aanvraag kunnen indienen voor de basispremie en eco-regeling uit het GLB.

Sinds de start van het Nationaal Strategisch Plan (NSP) 2023-2027 was al bekend dat de basispremie stapsgewijs afgebouwd zou worden naar €158 per hectare in 2027. Met dat bedrag wordt nu dit jaar al gerekend. Wiersma mist vanaf dit jaar financiële middelen om de basispremie op peil te houden. In 2023 en 2024 was het budget namelijk aangevuld met nationale middelen onder het ‘Tijdelijk Steunkader’ vanwege de oorlog in Oekraïne. Dat geld is eind vorig jaar komen te vervallen, waardoor er in 2025 een tekort ontstaat.

Wiersma is opnieuw met de Europese Commissie in gesprek gegaan, maar dit leidde niet tot een juridisch houdbare mogelijkheid om dit tekort in 2025 op te vangen. Het minimumbedrag voor de basispremie van €158 per hectare kan afhankelijk van het aantal inschrijvingen nog wel iets hoger uitvallen.

Niet de financiële mogelijkheden

Wiersma schrijft in de Kamerbrief dat ze geen nationale financiële middelen kan toevoegen. Ze heeft niet de financiële mogelijkheden om binnen het GLB de basispremie en de eco-regeling op peil te houden. Ook al omdat ze opnieuw een grote belangstelling voor de eco-regeling verwacht, waardoor het budget overvraagd wordt. Met die laatste ecopremie streeft ze als extra vergoeding naar €200 per hectare voor goud, €100 voor zilver en €60 voor brons.

Wiersma schrijft in de Kamerbrief dat ze het, samen met de sector, van belang vindt dat boeren kunnen rekenen op een volledige vergoeding binnen de eco-regeling. Ze hamert op een ‘voorspelbare’ en ‘toegankelijke’ regeling. Ook al omdat boeren in veel gevallen hun bouwplan voor 2025 al gemaakt hebben en in sommige gevallen meerjarige investeringen hebben gedaan. Evengoed kunnen ook die eco-regelingbedragen lager uitvallen als de inschrijving dit jaar hoger is dan in 2023 en in 2024.

Premie van €170 optie in 2026  

Wiersma ziet bij de Europese Commissie wel mogelijkheden voor een hogere basispremie in 2026. Daar zijn echter eerst nationale middelen voor nodig. De minister gaat onderzoeken of dit mogelijk is en gaat voor de zomer in overleg met alle partijen die bij het NSP betrokken zijn. Bij groen licht zou de basispremie in 2026 dan naar €170 per hectare gaan, om in 2027 zoals afgesproken uit te komen op €158 per hectare.

De GLB-basispremie in 2024 is, zoals gezegd uitgekomen op €200,48 per hectare. RVO heeft december vorig jaar ruim 97% van alle GLB-deelnemers een eerste betaling kunnen doen. De basispremie ligt daarmee €3,43 per hectare hoger dan verwacht was in het NSP. Ook het tarief voor de herverdelende inkomenssteun, die geldt voor de eerste 40 hectare van elke aanvrager, ligt met €53,03 iets hoger dan de €51 die in het NSP was gepland. Vorig jaar waren de inschrijvingen voor de eco-regeling hoger dan de beschikbare EU-middelen. Door de extra nationale middelen – die nu zijn komen te vervallen – kon dat in 2024 opgelost worden.