Adviezen voor Burundi

De afgelopen 50 jaar is al te veel gekletst, zonder tastbaar resultaat. Nu moet er snel resultaat zichtbaar zijn om de motivatie van mensen er in te houden.

Aan het eind van mijn 14 dagen in Burundi moet ik een keuze maken. Keuze 1: er is geen oplossing voor het probleem, dus einde project. Keuze 2:  ik lever een rapport met aanbevelingen en een tijdspad. Met Consedi ben ik tot de conclusie gekomen dat er best mogelijkheden zijn om de ontwikkeling van het platteland in gang te zetten. Ons uitgangspunt is dat er snel resultaat zichtbaar moet zijn om de motivatie er in te houden. Er is de afgelopen 50 jaar al te veel gekletst zonder tastbaar resultaat.

Uitgangspunten

Even onze uitgangspunten op een rij:

1. Het mag niet veel kosten.

2. De uitvoering moet zo veel mogelijk door de mensen gebeuren, onder leiding van Consedi.

3. Het moet zo veel mogelijk gebeuren met de in het land aanwezige middelen.

4. De hele dorps gemeenschap moet er direct of indirect bij betrokken worden en ervan kunnen profiteren.

5. Het resultaat moet snel zichtbaar zijn.

6. Zo veel mogelijk mensen betrekken bij het project.

Verbeteren landbouwproductie

Het project is in eerste instantie gericht op landbouwproductieverbetering, de werkgelegenheid ter plaatse, de infrastructuur en de erosiebeperking. Boeren moeten hiervoor consequent strip cropping toepassen. Vlinderbloemigen moeten een vaste plek in het bouwplan krijgen. Bovendien moet de houtskoolproductie worden vervangen door alternatieve energievormen.

In een vorige blog gaf ik al aan dat de mest op een zeer beperkt oppervlak moet komen, zodat dit perceel in het bouwplan kan meerouleren. Trypsacum laxum is niet voor beweiding geschikt, dus voeren in de paddock. Zo gaat geen mest en geen voer verloren. Het overblijvende voer kan gecomposteerd worden of in de toekomst in een kleine vergister tot gas worden verwerkt.

Verder zoeken we naar mogelijkheden voor kleinschalige windenergie-opwekking. Dit moet mogelijk zijn met behulp van slooponderdelen van onder meer auto’s, fietsen en bamboe.

Coöperatie opzetten

Voor het verkrijgen van kleine leningen denken we aan het opzetten van een coöperatie, met als doel:

1. inkoop zaden, gewasbescherming, veevoer et cetera

2. gezamenlijke afzet organiseren

3. infrastructuur opzetten in het dorp (scholing, gezondheidzorg)

4. teeltcredits organiseren samen met ontwikkelingsorganisaties

5. gezamenlijke veeverbetering opzetten

6. melk en vlees valoriseren

7. professionaliseren van varkens- en kippenhouderij

8. Energievoorziening

Ik besef dat het een lange lijst is. Maar voor een professionele hulporganisatie moet dit te doen zijn met al hun mensen en kennis. Ik kan alleen een stukje  landbouwontwikkeling op gang brengen en de vinger aan de pols houden. Tevens kan ik bijsturen als het niet gaat zoals gehoopt of verwacht. Landbouw is per slot van rekening geen industrie, het proces is niet 100 procent te contoleren en sturen.

Gelukkig is in het gekozen gebied een FAO-proefbedrijf gepland voor zaaizaden, pootaardappelen en – naar ik mag hopen – veehouderij. Want de veehouderij staat bij de meeste Burundi hoog in het vaandel en is op dit moment nog broodnodig voor de grondverbetering. Binnen het voedselpakket is duidelijk plaats voor (verse) melk, kaas en (rund)vlees.

Zonne-ovens

Enige dagen geleden heb ik een mail ontvangen van Consedi met de mededeling dat de coöperatie is opgericht. Nu kan de volgende stap worden gezet: oogstkrediet organiseren bij bijvoorbeeld een in Bujumbura aanwezige ontwikkelingsbank of via Europese donoren van Consedi.

Naast landbouw denk ik aan kleinschalige productie van zogenoemde zonne-ovens  voor lokaal gebruik. Zonne-ovens werken prima in India en enkele Afrikaanse landen en zijn niet duur. Deze wijze van koken vergt geen stookkosten, stopt de ontbossing en dringt erosie terug. Zelf produceren voorkomt dure import, geeft werkgelegenheid en voorkomt het wegvloeien van valuta via import.

Vrede

Dit project heeft me nog eens duidelijk gemaakt dat het veiligstellen van vrede meer is dan strijdende partijen uit elkaar halen. Ook blijkt een democratisch gekozen regering helemaal geen garantie voor vrede, maar eerder een reden voor de verliezer (oppositie) om de wapens opnieuw ter hand te nemen. Vrede heeft alleen kans van slagen als er voldoende voeding en vooruitgang is, het verschil tussen arm en rijk niet te groot is en de middenklasse een duidelijke meerderheid van de bevolking is. Bovendien moet de corruptie van de leiders/overheid niet of althans niet zichtbaar aanwezig zijn.