88% van 50+-boeren in België zonder opvolger
Bijna 55% van de Belgische landbouwbedrijven wordt geleid door een 55-plusser. Dat blijkt uit cijfers van Statbel. Tegelijk is er geen opvolging voor maar liefst 88% van de landbouwers ouder dan 50 jaar.
Volgens de organisatie van jonge landbouwers Groene Kring zijn de toekomstperspectieven voor jonge boeren vandaag bijzonder troebel. “Binnen nu en 15 jaar gaan heel veel bedrijven verdwijnen.”
Van bijna een kwart van de 36.000 Belgische landbouwbedrijven stond in 2022 een 65-plusser aan het roer. Omgekeerd is slechts iets meer dan 6% van de eigenaars jonger dan 35. Bij Groene Kring, de grootste overkoepelende jongerenorganisatie in de Vlaamse land- en tuinbouwsector, zijn deze cijfers geen verrassing. Nationaal ondervoorzitter Maarten Moermans krijgt geregeld signalen van jonge boeren.
Inkomen staat onder druk
“Voor wat we hier zien, zijn er verschillende factoren”, zegt hij. “Het inkomen ligt al lange tijd zwaar onder druk. Ook de toegang tot grond is een belemmerende factor. Landbouwgebied wordt geregeld aangewend voor bos, woonuitbreiding en industrie. De grondprijzen liggen dan ook erg hoog. Het zou een goed begin zijn moest de overheid initiatieven nemen om de pacht van landbouwgrond voor langere periodes te stimuleren. Dat biedt meer zekerheid.”
“Je ziet dus ook amper niet-familiale instromers”, zegt Moermans. “Het is heel kapitaalintensief om een bedrijf over te nemen.” Niet in het minst speelt de huidige vergunningsregelgeving onze landbouwers parten. “De bedrijfszekerheid staat zwaar onder druk”, zegt Moermans. “Denk bijvoorbeeld aan de stikstofdossiers. Veel jonge boeren wachten af wat de toekomst brengt. Maar ze blijven niet wachten. Binnen nu en 15 jaar gaan heel veel bedrijven verdwijnen.”
Recente cijfers Nederland later dit jaar
In Nederland zijn er geen erg recente cijfers over de bedrijfsvolging. Meer dan de helft (59%) van de Nederlandse boerderijen met een bedrijfshoofd van 55 jaar of ouder had in 2020 geen bedrijfsopvolger. Vooral bij kleine en zeer kleine bedrijven was er vaak geen opvolger beschikbaar. Het CBS houdt deze cijfers eens in de drie jaar bij. Later dit jaar komen er nieuwe cijfers over de bedrijfsopvolgers in de landbouw, maar die zijn nu nog niet beschikbaar, zo laat een woordvoerder weten.
Mede-auteur: Kirsten Graumans