Hygiënemaatregelen – inclusief de wegwerp-overschoentjes – zijn belangrijk om verdere verspreiding van een virus als MKZ te voorkomen. Foto: Henk Riswick RundveeCommentaar

‘2001, dat nooit meer’

Ik had me mijn eerste commentaar als hoofdredacteur van Boerderij heel anders voorgesteld. Maar helaas, de MKZ-uitbraak in Duitsland is iets waar je niet omheen kunt. Hoe graag we dat ook zouden willen. De uitbraak bij de drie waterbuffels in Duitsland roept vele herinneringen op, geen goede. Eerder koude rillingen die over de rug lopen. Voor velen was 2001 een dieptepunt.

Tijdens een bezoekje aan de plaatselijke agrarische groothandel afgelopen week werd het mij nogmaals pijnlijk duidelijk: de angst voor een nieuwe uitbraak is groot. Bij de ingang ligt de ontsmettingsmat al klaar, vergezeld van een briefje op de deur waar voorkomen is beter dan genezen op staat. De ontsmettingsmatten vinden gretig aftrek, de wegwerp-overlaarzen zijn al op en de wegwerp-overschoentjes gaan ook hard. Ik had het op-een-na-laatste pakje uit de winkel. Gelukkig wordt de voorraad snel weer aangevuld.

Gestapelde maatregelen, hopelijk versterkend effect

Naast ontsmettingsmatten worden er soms ook andere maatregelen genomen, zoals het sluiten van de melktap. Afspraken op het erf worden waar mogelijk uitgesteld. Alles om zo min mogelijk risico te lopen dat iemand op het erf loopt die mogelijk mond-en-klauwzeer meeneemt. In afwachting van de uitkomst van de testuitslagen op de geblokkeerde kalver- en melkveebedrijven nemen veehouders het heft in eigen hand om mogelijke verspreiding te voorkomen.

En ook de rest van de agrisector neemt maatregelen met aangescherpte hygiëneprotocollen. Ook bij Boerderij staan we op scherp om de laatste actuele informatie op boerderij.nl te krijgen. Terwijl de overheid de eerste maatregelen uitrolt, maakt de agrarische sector een vuist: 2001, dat nooit meer.

Situatie nu anders inschatten?

Door de MKZ-crisis van 2001 werden meer dan 270.000 dieren geruimd en daarmee vele bedrijven gedupeerd. De ziekte is zeer besmettelijk en hoewel een vaccin beschikbaar was, werd om economische redenen niet gevaccineerd. En dieren die wel gevaccineerd waren, werden uiteindelijk toch geruimd. Gaan we met de kennis van toen hier nu anders naar kijken?

Landbouwminister Femke Wiersma heeft in ieder geval al een bestelling geplaatst van 100.000 vaccins om in een noodsituatie dieren te enten tegen MKZ. Hoewel voor velen het jaartal 2001 in het geheugen gegrift staat, duurde de nasleep van MKZ voor sommigen nog tot 2022. Toen is pas de laatste rechtszaak over het ruimen van de dieren afgerond. Langslepende procedures hebben veehouders tot lang na de crisis achtervolgd. Na jaren van procederen en afwachten, oordeelde de rechter dat het ruimen terecht was en zaten de veehouders alsnog met niets. Gaan we ons met deze kennis anders ‘voorbereiden’?

Laat de overschoenen liever in de kast

De druk op hygiëne om virusziekten buiten de deur te houden, neemt toe. In Duitsland, net als in veel andere landen, hebben ze al te maken met Afrikaanse varkenspest. Vogelgriep heeft ons land al verschillende keren in haar greep gehad. Virusziekten volgen elkaar op, met alle gevolgen van dien. De (lands)grenzen die voor ons gelden, kennen virussen niet. We moeten als sector boven op de hygiëne zitten en heel alert zijn om virussen buiten te houden. Bij ons liggen in ieder geval de overschoentjes klaar.