1941: goed sturen bij aanaarden

Op de foto zijn de pootaardappelen in een vooraf getrokken geul gelegd, daarna ging de aanaarder eroverheen. Zo kon 1 persoon meerdere rijen tegelijk doen.

De aanaarders voor paardenkracht waren later, toen de trekker in beeld kwam, niet zomaar over te zetten. Omdat trekkers sneller gingen, moesten de vleugels langer van vorm zijn. – Foto: Misset

Goed te zien is dat de persoon op de foto met zijn rechterhand de aanaarder bestuurt. De aanaardelementen zaten aan een ijzeren balk die iets kon verschuiven. Zo was de werkbreedte in te stellen.

Slechts 1 teugel

Met de linkerhand werden de paarden bestuurd. Dat vergde slechts 1 teugel, het rechterpaard zat namelijk vast aan het gareel. Werd het linkerpaard met de teugel iets naar links gestuurd, dan werd het rechterdier vanzelf meegedwongen. Omdat ze niet precies in een rechte lijn liepen en de knollen toch zoveel mogelijk midden in de rug moesten komen, was bijsturen van het span steeds nodig. Vandaag gaat dat veelal met behulp van gps, destijds met het oog van de meester.

Niet in 1 keer klaar

De rug was niet in 1 keer klaar. Het aanaarden moest tijdens het groeiseizoen een paar keer over. Bijkomend voordeel was dat het opgekomen onkruid dan meteen werd aangepakt. In de Veenkoloniën was het werktuig eenvoudig om te bouwen tot een schoffel, het geheel werd daar een veenkoloniale schoffelmachine genoemd.

De knollen werden weliswaar in een mooie rug gewerkt, maar zwaardere grondsoorten werden niet mooi verkruimeld. Die ontwikkeling zou nog een paar jaar duren.

Dit artikel is te lezen in Boerderij 22 van dinsdag 26 februari en is onderdeel van de rubriek Zo ging het toen