‘Zeewier’ combinen in de sneeuw

Een strenge winter, een laat voorjaar, dan ook een late oogst. Dat betekent nauwelijks slaap, want het drogen van het graan is nachtwerk.

Vorig jaar kwam er ongeveer drie weken na de oogst een pak sneeuw naar beneden waar het beste skiresort in de Alpen jaloers op kan zijn. De winter die volgde was koud, weken met -30 graden waren geen uitzondering en er waren uitschieters naar -47 graden. Het sneeuwde vaak en veel, en rond maart was de hoogte van de weg (een soort dijk) ongeveer even hoog als het land.

Trekker starten bij -30 graden

Als je onder die koude omstandigheden iets moest doen, kostte de voorbereiding meestal meer tijd dan het karweitje zelf. Zo is een trekker startten bij -30 graden geen pretje. Sterker nog, het enige wat leuk is bij -30 is outdoor ijsblokjes maken.
En toen het eindelijk (officieel) voorjaar was, was het nog steeds winter. Het pak sneeuw was zo dik dat het tot eind mei duurde om graan en koolzaad de grond in te krijgen.

Zaaien pas eind mei klaar

Normaal (tenminste als er hier een normaal is) beginnen we hier begin mei met inzaaien, maar nu waren we pas eind mei klaar! Die vertraging werkte lang door. Op 18 september was er nog niks op het land droog genoeg om eraf te halen.
Als niks droog is en je hebt 4.000 acres, dan beginnen eind september de zweetdruppels zich toch langzamerhand in je knieholtes op te hopen. Dus gingen wij tegen beter weten in combinen in velden waar het stro nog zo groen was als zeewier. Het graan van de combine in de graantester… Eén minuut wachten, om weer teleurgesteld te worden. Een week volgde met hier en daar een miezerige regenbui, maar wij probeerden het weer. Helaas had het graan 20 procent vocht, wat betekent dat we het moeten drogen. Wij kunnen graan namelijk tot 15 procent opslaan. Maar we konden tenminste eindelijk de combines voluit aan het werk zetten.

Graandroger te warm

Helaas hebben we voor deze omstandigheden een graandroger, die ongeveer drie keer zo traag is als de combines kunnen combinen. Dan begin je om 7.00 uur te werken, en rond 11.00 uur ga je combinen om om 23.00 uur klaar te zijn. Klaar ? Ja, klaar klaar met combinen. Want daarna houd je een oogje in het zeil op de graandroger die 200 graden warm is en uit 1980 stamt. Er zijn er hier en daar al een paar van in brand gevlogen.

Iedere 20 minuten alarm bij graan drogen

Het graan drogen betekent dat je elke 20 minuten wakker gemaakt wordt door een irritant liedje van je mobiel, dat je meestal zelf mag kiezen. Je kijkt om je heen en hoopt dat er niks in de fik staat, en je gaat weer 20 minuten slapen. Maar zo af en toe moet je de mechanische instellingen van de machine veranderen, wat geen pretje is als je slaperig bent en voor 80 procent zicht hebt op de binnenkant van je ogen, voor 10 procent op je wimpers en voor slechts 10 procent op de werkelijkheid. Nadat het graan gedroogd is, vervoeren we het naar de bin (silo) en hopen we dat het niet opwarmt.

Dit jaar niets droog van het land

Dit jaar hebben we niks droog van het land af kunnen halen; en alles is er nog niet eens af. Aankomend voorjaar zullen er dus combines voor de zaaimachine uit combinen. 700 acres van de 4000 moet nog worden gecombined. En met sneeuw er op lijkt het alsof dat zeker weten begin mei 2010 gaat worden, voordat het eraf gehaald wordt. Daarnaast is een combine niet gebouwd om zeewier te combinen, dus tegen de tijd dat het graan van het maaibord naar de achterkant is vervoerd heb je al drie reparaties achter de rug. Kortom, het valt allemaal niet mee.

Foto’s: Cornelis Douma