‘Vertrouwen komt te voet en gaat te paard’

Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Dat gezegde lijkt nu ook voor de BoerBurgerBeweging (BBB) op te gaan. Zowel bij de eigen kiezers als in de Tweede Kamer neemt het vertrouwen in BBB-minister Femke Wiersma af. Aan haar de taak om het vertrouwen terug te winnen.

De Haagse politiek wordt wel eens een slangenkuil genoemd. Een misstap en je hebt een stempel waar je maar weer moeilijk vanaf komt. Landbouwminister Femke Wiersma heeft daar nu ook de eerste ervaringen mee. Met haar starre houding rondom het verbod op de veeprikker, gaf Wiersma een visitekaartje van haar Friezinnige karakter weg. De Kamer moest bijna op haar kop gaan staan om haar ervan te overtuigen dat ze de eerder bijna unaniem aangenomen motie moest gaan uitvoeren. Ze ging overstag, maar de teneur was gezet.

Record aan ingediende moties

En dus leek het dierenwelzijnsdebat een nieuw record te verbreken met moties die ook al eerder waren ingediend. Moties over de aanpak van stalbranden, lange afstandstransporten van dieren, maximale transporttemperatuur en het convenant dierwaardige veehouderij. Allemaal extra werk in reactie op een minister die niet geneigd is te doen wat de Kamer wil, waardoor het vertrouwen is geschaad.

Dat vertrouwen is niet alleen geschaad in de Haagse politiek. Naast sectororganisaties die het gevoel hadden dat de minister vooral zelfstandig handelde zonder overleg met de sector, zijn nu ook de BBB-kiezers kritisch. Uit een enquête onder 1.100 BBB-kiezers blijkt dat het vertrouwen in de minister sinds haar aantreden fors is gedaald, van 78 naar 55%. De partij zag de bui bij het nemen van de eerste grote hobbel – bij het verlagen van de mestproductieplafonds – al hangen.

Wat de kiezer ziet, is een partij die bij monde van Caroline van der Plas fors ageert tegen het eigen beleid, maar die uiteindelijk met een stemverklaring met warme woorden maar ingrijpende maatregelen voor de varkens- en pluimveehouderij toch met krimp van de sector instemt. De kritiek van belangenorganisaties en met name van FDF was niet mals. De BBB moet weer eens opkomen voor de boeren in plaats van meedoen met het linkse beleid, vindt Mark van den Oever. Op social media zijn reacties van boeren te zien die hun lidmaatschap van BBB hebben opgezegd na de verlaging van de mestproductieplafonds.

Politieke strijd achter de schermen

Wat niet zichtbaar is, is de strijd die BBB voert achter de schermen. Landbouwwoordvoerder Cor Pierik heeft veel pogingen gedaan om het beleid te verzachten voor de intensieve sectoren. Diverse opties werden besproken en overlegd, maar uiteindelijk bleek er voor geen enkele optie een meerderheid, of er was geen draagvlak vanuit de sector voor de maatregel. De enige optie die voor de BBB overbleef, was verzachting van de harde klap door mee te gaan met de wijziging die Pieter Grinwis (ChristenUnie) voorstelde. Hij zorgde ervoor dat opgave voor de intensieve sectoren iets kleiner werd en voor de melkveehouderij iets groter.

BBB zit met een hele grote uitdaging op het gebied van mest en stikstof niet in een gemakkelijk parket. Met grote beloftes naar de kiezer, maar een politieke werkelijkheid van een Kamermeerderheid die iets anders wil dan BBB, kan de partij alleen proberen het beleid voor de boer te verzachten. Dat valt de kiezer tegen. Maar in de kringen die veel met ‘Den Haag’ te maken hebben, wordt wel eens gevreesd voor de situatie als er geen BBB-er op het ministerie zou zitten. Het is nu aan Femke Wiersma om het vertrouwen bij de kiezer terug te winnen.