Veiligheidsregio: denk na over ‘vrije zone’ bij brandgevoelig gewas

Na een brand in een perceel olifantsgras roept Veiligheidsregio Zeeland akkerbouwers op om het risico van brandgevoelige gewassen serieus te nemen.

Voor akkerbouwers is het essentieel om het brandrisico van gewassen goed in de gaten te houden. Dat geeft Veiligheidsregio Zeeland aan in reactie op vragen over een brand op een perceel olifantsgras afgelopen weekend. De Veiligheidsregio adviseert akkerbouwers om bij brandgevoelige gewassen na te denken over bijvoorbeeld het creëren van een vrije zone tussen het gewas en bebouwde gebieden of aangrenzende natuur, om te voorkomen dat brand zich vanuit een perceel naar de omgeving kan verspreiden.

In het Zeeuwse Biervliet vloog afgelopen weekend een perceel olifantsgras van 1 hectare in brand. Bijna trof de brand ook een nabijgelegen boerderij. Op luchtfoto’s is te zien hoe de brandweer de brand op slechts enkele meters afstand van een erf wist te stoppen. Dat gebeurde door een zogenoemde stoplijn te maken, waar het olifantsgras snel is weggezaagd.

Meer natuurbranden

Er waren ook twee andere natuurbranden in Zeeland afgelopen zondag. Eerder deze maand was er in Zeeland ook brand op een ander perceel olifantsgras, nadat een oogstmachine op het perceel in brand vloog. De brand sloeg toen over naar het gewas.

De Veiligheidsregio acht de kans groot dat we gewasbranden vaker gaan zien. Gewasbranden zijn geen nieuw fenomeen, maar het risico hierop wordt groter door klimaatverandering en langere droge periodes, geeft de Veiligheidsregio aan. “Bewustwording bij akkerbouwers van de brandrisico’s van dit type gewassen en het naleven van de juiste afstanden ten opzichte van erfgrenzen is van groot belang”, aldus Alfred van den Berge, specialist Risico & Veiligheid bij de Veiligheidsregio.

Olifantsgras is extra brandgevaarlijk

Het ene gewas heeft een groter brandrisico dan het andere. Bij hoge, droge gewassen met relatief veel zuurstof tussen de planten is het risico op branden groter en kan een brand zich sneller verspreiden, geeft Van den Berge aan. Planten die gevoelig zijn voor snelle uitdroging, zijn sneller zeer brandbaar. Olifantsgras (ook genaamd: Miscanthus) is bij uitstek een voorbeeld van zo’n type gewas, zowel door de hoogte als door het zeer droge materiaal in deze tijd van het jaar.

Olifantsgras is een opkomende teelt in Nederland en wordt doorgaans in de periode maart-april geoogst, omdat het dan het hoogste drogestofgehalte heeft. Het is een meerjarige teelt, waarbij vanaf jaar twee tot drie jaar voldoende gewas groeit om te kunnen oogsten. Van olifantsgras kunnen onder andere bouwmaterialen en biobrandstoffen gemaakt worden. In deze tijd van het jaar is gewas het kwetsbaarst voor brand, omdat het op zijn droogst en hoogst is. Na enkele jaren kan olifantsgras zo’n 4 meter hoog groeien, meldt Bio Warmte Nederland op zijn website Miscanthus.nl.