Veel minder kunstmest

De kunstmest is hier in Hongarije schreeuwend duur doordat de productie ervan grotendeels verdwenen is. We hebben dit jaar zelf uit België geïmporteerd en bespaarden zo €80 per ton.

Het meststofverbruik heeft hier in het noorden van Hongarije nog nooit een rem gehad. Tenminste, tot dit jaar. Voor 1990 werd in Hongarije op een flink aantal plaatsen meststoffen geproduceerd. De grote staatslandbouwbedrijven hadden zelfs zelf een fabriek om ze te produceren.

Het opengaan van het ijzeren gordijn ging gepaard met een regering die de steunkraan voor deze bedrijven dichtdraaide. Dat leidde ertoe dat er nu nagenoeg geen productie van meststoffen meer is. Bijna alles wordt geimporteerd via een viertal bedrijven die samen een monopolie hebben: het Oostenrijkse Agro Linz, Genezis, Kite en IKR.

De laatste 2 zijn integratoren. Zij leveren benodigdheden (zaaizaad, meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen) en machines (IKR doet in Case New Holland, Kite in John Deere en JCB) en sluiten vaste afnamecontracten af op de granen. Ze ondersteunen de staatsbedrijven en grote colhosen tot op de dag van vandaag met een totaal programma voor de akkerbouw. Hun systeem is zo gelinkt aan colchosen en staatsbedrijven dat het niet altijd uitvoerbaar is voor de kleine en middelgrote privé akkerbouwbedrijven.

Dure kunstmest drukt gebruik sterk

De 4 bedrijven zitten zo in elkaar verwikkeld dat prijsafspraken de regel zijn. Dit leidt er toe dat mestoffen in Hongarije peperduur zijn geworden. Tot voor enkele jaren stonden op akkerbouwbedrijven gigantische bergen bigs bags of geheel met kunstmest gevulde graanschuren te wachten om uitgestrooid te worden. Dit jaar zie je niet meer dan een enkele big bag staan, of een miezerig hoopje kunstmest in de graanschuur. En overal zie je dat in de granen maar een beperkte kunstmestgift gegeven wordt.

Wijzelf hebben dit jaar de kunstmestprijs met €80 per ton kunnen drukken door import uit België. Tel daar ook eens de 25% btw bij op die we niet hoefden te betalen (btw en btw-verrekening zijn in Hongarije broze woorden) en de lage transportkosten. We hoeven daarvoor slechts 50% te rekenen omdat het bijladen bij volume-transport betrof.
Dit is eigenlijk niet te geloven: in een land met bedrijven van duizenden hectaren zijn de mestoffen duurder dan in het kleine akkerbouwlandje Belgie.

Vooral stikstof strooien

In Hongarije wordt hoofdzakelijk stikstof gestrooid. Uit monsters die onderzocht zijn door de bodemkundige dienst van Belgie blijkt dat de grond geen echt gebrek heeft aan stikstof en magnesium. Kali is hier het meest beperkend.
Op een van onze grondstukken van 23 ha zou 6.000 kg landbouwkalk per ha op moeten. Dat is een dure grap. En omdat we vanaf volgend jaar op dit perceel iedere 3 jaar aardappelen gaan telen, is dat ook niet aan te raden.

Stikstofgift in onze aardappelen

Bij de aardappelen hebben we vorige herfst voor het ploegen 80 m3 varkensdrijfmest per hectare uitgereden. Voor de grondbewerking is er 500 kg 14-3-18+3mgo+15SO3 opgebracht. Na het poten is met de rijenfrees 200 kg superfosfaat 46% ingewerkt. Net voor het sluiten van de rijen en voor een regenbui zal nog eens 200 kg superfosfaat 46% worden gegeven.

Wij strooien met een 2.000 liter en 36 meter strooibreedte Sola-strooier. Dat is een Spaanse machine uit ons eigen merkengamma, onbekend in Nederland en België. De Fransen kennen de machine wel, daar is de importeur Quivogne. Het strooibeeld van de Sola, die veel lijkt op de strooier van Kverneland, is beter dan dat meerdere bekende merken.

Foto’s: Patrick Feliers / Szolt en Norbert Maté