Van stoppersregeling naar wroetstal

Christian (38) en Sabine (40) van de Kamp (links op de foto) wonen samen met Christians ouders Jan (65) en Marian (63) en hun vier kinderen in Putten. Op speel-en beleefboerderij De Roosendaal runnen zij een gesloten varkensbedrijf van 60 zeugen volgens het Wroetvarkensconcept. Daarnaast hebben ze een koeientak en een speelboerderij.

Jan deed mee aan de stoppersregeling, omdat ze met de verouderde stallen op twee locaties niet voldeden aan de komende emissie-eisen. Toch was het niet de intentie om te stoppen. Christian en Sabine zijn erg gecharmeerd van het concept Het Wroetvarken en bouwden recent deze nieuwe vleesvarkensstal. De mestopslag is nog in aanbouw.

De stal bestaat uit 4 afdelingen van 4 hokken en 1 afdeling van 3 hokken. De familie werkt met een vijfwekensysteem, de biggen van elke ronde, 12 zeugen, passen in principe in 1 afdeling. Marian en Sabine verzorgen de kraamzeugen en gaan hierbij niet voor de meeste biggen, maar voor kwaliteit. De Topigs 50-zeugen leveren gemiddeld 28 biggen per jaar. Zonder het gebruik van entingen ligt het antibioticagebruik al jaren op nagenoeg nul. “En dat is ons ook heel wat waard”, zegt Christian. Rond de 25 kg komen de biggen in de wroetstal.

CAV Den Ham is de vaste voerleverancier voor wroetvarkens. Het non-GMO voer wordt via de CDI verstrekt, dat is een concepteis. Er zijn een kleine 20 varkenshouders die werken volgens het concept. Zij werken allemaal met hetzelfde voerschema. Daarnaast krijgen de varkens ruwvoer. Bij Van de Kamp is dat snijmaïs, wat zij zelf verbouwen.

De varkens zitten in groepen van 20 tot maximaal 32 biggen per hok. Bij Van de Kamp hebben ze 1,1 m2 per dier beschikbaar. Ieder half jaar maakt een onafhankelijke partij de kostprijs voor zowel boer, voerleverancier, slachterij, grossier en slager van de hele wroetvarkensketen op. Op basis daarvan worden de prijzen een half jaar vastgezet.

Er ligt een dikke laag zaagsel in de hokken. Christian en Sabine experimenten met stro erbij, als extra ruwvoer en afleidingsmateriaal. Tussen de hokken is er ook mogelijkheid tot contact. Naast een touw hebben de varkens als extra een speelbal beschikbaar. De enorme rust in de stal valt direct op als je er binnen loopt. Net als de typische varkenslucht, die nagenoeg ontbreekt.

Christian en Sabine gebruiken losgestort zaagsel. Met een bak voor de mini-shovel scheppen ze het zaagsel op. Via het transportbandje kunnen ze het zaagsel in de hokken draaien. Dit doen ze drie keer per week.

De stal loopt schuin af, zodat mest en urine de put inloopt. Het beton achterin het hok is horizontaal opgeruwd, zodat het strooisel niet te snel de put inloopt.

Zeker bij de wat oudere varkens zie je het verloop in strooisel. Vooraan is het volledig droog, in het midden zie je wat meer overloop. Achterin is het viezere gedeelte, wat de varkens de put inlopen.

In principe mesten de varkens op het rooster. Door de lange, smalle hokken, wat ook een vereiste is binnen het wroetconcept, zijn de varkens goed zindelijk.

Onder het rooster is een ondiepe put. Deze schuif klapt vooraan in, en loopt plat langs de muur aan de ketting naar achteren. Daar klapt de schuif uit en schuift alle mest mee naar voren.

Via de mestband rechts op de foto loopt de mest omhoog de mestplaat op. Door het gebruik van strooisel is dit relatief vaste mest. Onder de plaat ligt nog de originele drijfmestkelder, de opslag voor drijfmest van de zeugen en jongste biggen. De mestplaat krijgt nog een overkapping.

De traditionele krul in de staart is duidelijk te zien, Marian en Sabine couperen de staarten maar een klein beetje. In de toekomst hopen ze helemaal te kunnen stoppen. Castreren doet de familie ook al jaren niet meer.

Aandacht voor biodiversiteit is een eis vanuit het Wroetvarken. Van de Kamp heeft nieuwe bomen aangeplant en heeft verschillende nestkasten hangen. Ze maken al gebruik van kruidenrijk grasland en bloemrijke akkerranden. Binnenkort krijgen ze zelfs een eigen vrijwilliger Biodiversiteit die helpt om biodiversiteit continu op de kaart te blijven zetten binnen het bedrijf.

Christian en Sabine hebben de dakrand doorgetrokken. Zo ontstaat er een overdekte plaats, waar de bezoekers van de speel- en beleefboerderij straks ook de wroetvarkens door het raam kunnen bekijken. Aan de spanten komt nog een stalen brug, zodat ook de jonge bezoekers de varkens goed kunnen zien. Daaromheen zaait de familie gras en plaatsen ze een aantal picknickbanken.

De speelboerderij is gericht op kinderen van 0 tot 10 jaar. Van april tot oktober is deze 3 dagen in de week geopend. In de schoolvakanties zijn ze 6 dagen per week open. Naast Marian, Christian en Sabine springen ook de moeder van Sabine en een aantal losse arbeidskrachten bij in het hoogseizoen.

Christian en Sabine hebben het gebouw bij de speelboerderij in eigen beheer gebouwd. De sfeervolle locatie is ontvangstruimte voor de speelboerderij en heeft een uitgebreide keuken met horecavergunning. Daarnaast is het een officieel rustpunt. Voor feesten is het gebouw met buitenspeeltuin af te huren.

De familie heeft 30 melk- en kalfkoeien en 16 stuks jongvee. De koeien weiden rond de speel-en beleefboerderij. Jan melkt de koeien in een eenvoudige 2 x 2-melkstal. Het rollend jaargemiddelde ligt op 8.138 kg melk met 4,31% vet en 3,48% eiwit. De koeientak aanpakken staat voor de komende jaren op de agenda van de ondernemers.