AkkerbouwOpinie

Rubberteelt: goede verdiensten en weinig werk

Vanuit het vliegtuig lijkt Vietnam erg groen. Maar zo gauw je op de brommer het groene bos in rijdt, blijkt dat daar overal mensen wonen en dat het bos geen bos is maar een grote plantage met hoofdzakelijk rubberbomen.

Rubber en rijst zijn voor Vietnam grote exportproducten. Ze leveren het land veel deviezen op. Rubber brengt veel en zeker geld op. Moet een boer nogal eens wachten op zijn geld als hij zijn producten aflevert of ontvangt hij soms zelfs nooit geld, de rubberplanter krijgt keurig netjes elke maand zijn rubberlevering van de afgelopen dertig dagen uitbetaald tegen de hoogst mogelijke prijs. Een prijs die de laatste jaren ongekend hoog is. Een goede plantagehouder vangt van de 500 bomen per hectare circa €15.000 (volgens mijn zegsman) en dat voor een investering van €24.000 per hectare. Hiervoor moet hij 8 tot 10 ton rubbersap leveren gedurende de negen maanden die de oogstperiode beslaat.

Grondwaterpeil

De plantage die ik heb bezocht oogst standaard negen maanden via één tappunt per boom en twee maanden via twee tappunten. Je zou kunnen zeggen dat hier een oogsttijd van elf maanden wordt gerealiseerd. Dit was mogelijk door het grondwaterpeil, dat duidelijk hoog genoeg stond om de bomen in de droge periode van voldoende water te voorzien om ze genoeg te laten herstellen voor de volgende ronde.

Riant inkomen na vijf jaar

In het investeringsbedrag heb ik de grondprijs (€15.000 ), aanplant (€5), rente (12 procent per jaar) over vier jaar zonder oogst (€5.700) en onvoorzien meegenomen. Een plantage kan 20 tot 25 jaar produceren. Veel plantages zijn dan ook niet groter dan 1 hectare en leveren het vijfde jaar een riant inkomen op voor de boer en zijn gezin, als hij een gezin heeft. In Vietnam zou Boer zoekt Vrouw best een hit kunnen zijn, gezien de situatie van veel rubberboeren (alleenstaand).

Nachtwerk

Rubber vraagt na het planten de eerste vier jaar weinig werk, een planter moet hooguit wat water tussen de plantrijen laten lopen. Is het eenmaal oogsttijd, dan behoeft 1 hectare niet meer tijd dan 2,5 uur per nacht gedurende 280 dagen. Nachtwerk dus, omdat in de volle zon het rubber te snel zou indrogen. Dan kan het niet meer uit de tappotjes in de verzamelcontainer worden geschonken voor verdere verwerking en transport per brommertje naar het inzamelpunt, waar de verdere bewerking tot latexrollen gebeurt.

Fruit en bananen

De eigenaresse van de plantage van 2 hectare die ik heb bezocht, kreeg toen ik er was een krediet om 4 hectare rijstveld te kopen en in te planten met 2 hectare rubberbomen, 1 hectare bananen en 1 hectare fruit om een redelijke werkverdeling te krijgen en een regelmatig inkomen te verwerven. Met irrigatie kan ze het hele jaar door vers fruit oogsten van dezelfde bomen. Bij bananen kan de oogst wel het hele jaar doorgaan, met dien verstande dat dan de droge periode met irrigatie moet worden overbrugd om de planten constant te laten groeien. Als de bananenplant vruchten heeft geleverd, sterft het oude gewas en zijn al weer nieuwe uitlopers aanwezig die weer nieuwe vruchten leveren. De afstervende vegetatie is uitstekend voer voor kippen en varkens; in de stengel of stam zit een voedzaam merg, zoals in mergkool en zonnebloemen.

Cassaveknollen voor zetmeel

Naast rubber telen veel boeren nog een hoekje cassaveknollen als zetmeelvoorziening, en rijst.

Cassave is niet alleen eten voor de mensen, maar wordt ook in varkensvoer gebruikt nadat het is gewassen, gedroogd en gemalen. Cassave kan niet als interrow-gewas geteeld worden, want het put de grond uit en dat is voor fruit en ook voor rubber niet wenselijk.

Rijst is een goede teelt

Rijst is met zijn meer dan 15 ton opbrengst per hectare ook geen slechte teelt. En dan te denken dat de telers maar twee oogsten per jaar doen, omdat de derde oogst extra werk geeft aan het bevloeien in de droge periode en de grond zijn rust wel nodig heeft na twee teelten onder water te hebben gestaan.

Scharrelkippen tussen de rubberbomen

De eerste jaren telen rubberboeren tussen de bomen andere gewassen, zoals mais of bananen. Na twee jaar is dit doorgaans niet meer mogelijk, omdat dan de rubberbomen te groot zijn en te veel schaduw optreedt. In ieder geval drukt deze tussenteelt de aanloopkosten van de rubberplantage.  Als de bomen groot zijn en productierijp geven ze schaduw voor bijvoorbeeld scharrelkippen. Deze kosten weinig en vreten insecten en wormen naast kippenvoer. Hun groei is trager dan die van vleeskuikens, maar de kosten zijn minimaal en de opbrengstprijs is twee tot drie keer de gewone kippenprijs. Dit maakt veel goed. Bovendien kan de boer doordat hij geen grote investeringen heeft hoeven doen in hokken en automatisering van de ene op de andere dag stoppen met deze tak.

Niets weggooien

Naast rubber zijn er nog enkele tropische vruchten die een gelijkwaardige omzet genereren, ook met weinig werk. Suikerriet wordt in Vietnam eveneens in het groot geteeld. Ik heb de teelt niet gezien, wel was ik op de markt, waar de stengel wordt uitgewrongen met een mangel om het sap als basis te gebruiken voor verse fruitdrank gemaakt met sap van citrusvruchten.

Vietnam is een land waar niets wordt weggegooid als het nog enige waarde heeft als voedingsmiddel. Gekscherend wordt gezegd: alles wat leeft (beweegt) is eetbaar en ligt dan doorgaans ook levend op de vers markt. Ik heb het dan over groente en fruit, maar ook over levende kippen, ganzen, insecten, slangen en vissen et cetera.

Beheer
WP Admin