Minister Femke Wiersma tijdens het stikstofdebat in de Tweede Kamer, donderdag 20 februari. Foto: ANP AlgemeenNieuws

PVV valt Wiersma aan in venijnig stikstofdebat in Kamer

Landbouwminister Femke Wiersma had het gisteren, donderdag 20 februari, zwaar tijdens het stikstofdebat in de Tweede Kamer. Haar plan voor een rekenkundige ondergrens van 1 mol werd gekraakt of in twijfel getrokken. De Partij voor de Dieren zegde het vertrouwen in Wiersma op.

Wiersma kreeg het flink te verduren in het stikstofdebat. Opvallend genoeg nam de grootste coalitiepartij, PVV, haar opeens flink onder vuur. “We weten helemaal niet meer waar we aan toe zijn. Dit kan echt niet. De minister vaart een koers die onhoudbaar is”, zei PVV-Kamerlid Jeanette Nijhof-Leeuw. De scherpe toon van de PVV viel op, omdat de partij in het stikstofdossier bijna altijd de lijn van coalitiegenoot BBB volgt. Ook coalitiepartners VVD en NSC waren kritisch.

Nijhof-Leeuw hekelde vooral de gang van zaken rond Wiersma’s plan om de rekenkundige stikstofondergrens te verhogen naar 1 mol per hectare per jaar. Die grens is nu 0,005 mol per hectare. Het PVV-Kamerlid stelde Wiersma een deadline. “De minister moet leveren. De tijd van lekker even bezig zijn is voorbij. Het stikstofslot moet er binnen een half jaar zijn.” Een echte toelichting volgde niet. Wel zei de PVV’er dat een gedwongen krimp van de veestapel uitgesloten is. Dat was opmerkelijk, omdat Nijhof-Leeuw tegelijkertijd vond dat de minister ‘af moet blijven van woningbouw en mobiliteit’.

Wiersma benadrukte opnieuw dat ze gedwongen krimp niet zal meemaken. “Dat is een persoonlijke rode lijn voor mij, die deze minister niet over zal gaan.” Tegelijkertijd zegde ze toe zich onverminderd te committeren aan Europese en rechterlijke doelen en afspraken.

Zorgen om nieuwe groep PAS-melders

Wiersma werd hard aangepakt. Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren zegde zelfs het vertrouwen in haar op. De meeste kritiek ging over de wetenschappelijke onderbouwing van de verhoging naar 1 mol. Ook de presentatie ervan – op de BBB-website met een filmpje van de minister – werd haar in de Kamer flink aangewreven. Wiersma verdedigde zich door te stellen dat bewindslieden vaker op belangrijke momenten zulke filmpjes opnemen voor hun partij. Wel zei ze er lessen uit te trekken. Ook wees ze erop dat het voornemen voor de 1 mol-grens al in het hoofdlijnenakkoord stond. VVD-Kamerlid Thom van Campen noemde die gang van zaken ‘ongemakkelijk’.

Kamerlid Laura Bromet (GroenLinks-PvdA) was scherp. “Dit is geen minister die aan oplossingen werkt. Minister Wiersma, stop ermee, word BBB-Kamerlid en ga lekker campagne voeren.”

Kamerbreed was er veel kritiek op de invoering van de 1 mol-grens. CDA-Kamerlid Eline Vedder diende een motie in om te voorkomen dat door de juridische procedure een nieuwe groep PAS-melders ontstaat. “Ik wil niet dat we het op ons geweten hebben dat hierdoor een nieuwe groep PAS-melders ontstaat. Ik heb liever dat het wat langer duurt en dat het goed gebeurt. Ik maak me hier heel erg zorgen over, we moeten niet voor een tweede bloedbad zorgen.”

Wiersma antwoordde dat het proces zeer zorgvuldig is doorlopen. “Dit mag en moet niet lichtzinnig. De juridische redenering is robuust en robuust genoeg om verder te gaan.”

VVD en NSC houden Wiersma overeind

Coalitiepartijen VVD en NSC waren kritisch en soms scherp, maar hielden de messen in de bestekla. VVD’er Van Campen wees Wiersma niet alleen op de afgesproken doelen, maar benadrukte ook dat juridische houdbaarheid cruciaal is in het plan voor de 1 mol-ondergrens. “Het moet juridisch houdbaar en geborgd zijn. Anders belanden we van de regen in de drup.”

NSC-Kamerlid Harm Holman prees het werk achter de wetenschappelijke onderbouwing van het plan. Toch wil NSC dat Wiersma een volgende stap zet voordat de Raad van State zich erover buigt. “De Raad van State zal óók zeggen dat er een plan nodig is voor emissiereductie en natuurherstel. Wij verwachten dat de minister daarmee komt en het monster in de bek kijkt. We moeten keuzes maken en wat kiezen trekken. Nu is het plan een halfdode mus.”

BBB: ‘Lang geleden dat boeren weer hoop hadden’

BBB-Kamerlid Caroline van der Plas stelde dat boeren vooral hoop hebben gekregen door het plan om de ondergrens te verhogen naar 1 mol. “Het is lang geleden dat boeren weer hoop hadden.” Ze deed echter geen beloftes dat dit juridisch haalbaar is. “Boeren krijgen wel iets van vertrouwen terug. Ik denk dat ze blij zijn. Ze zijn realistisch genoeg om te begrijpen dat er nog een volgende stap volgt.”

D66-Kamerlid Anne-Marijke Podt bekritiseerde die houding fel. Volgens haar wordt boeren een rad voor de ogen gedraaid. “Een dode mus.”

ChristenUnie-Kamerlid Pieter Grinwis vond dat het tijd is voor dappere keuzes. “Niemand verdient het om restpost te zijn, landbouw niet en natuur niet. Rentmeesters waar het lef vanaf spat zijn gevraagd. Mijn vraag: zitten die in vak K?”

Minister Wiersma wilde na afloop van het debat geen commentaar geven.