PRRS-bestrijding verbetert de productie bij voorlopers

Vermindering van de impact van PRRS leidt tot meer productie en minder gebruik van antibiotica bij de gespeende biggen. Een les die is geleerd binnen het Nationaal PRRS-plan.

Op bedrijven die meer grip op het PRRS-virus krijgen neemt de productie veelal toe en neemt bij alle diercategorieën de uitval af. Dat blijkt uit de data-analyses van de 49 voorloperbedrijven in het Nationaal PRRS-plan, uitgevoerd door Royal GD. Naast minder uitval is ook het aantal dood geboren biggen op deze bedrijven meer dan gehalveerd, tot 1,2 per worp. De betere diergezondheid door minder PRRS zorgde op de bedrijven tevens voor aantoonbaar minder antibioticagebruik bij de gespeende biggen. Een afname van 28% in 2023. Eerder in het voorlopertraject is al aangetoond dat op bedrijven die de invloed van PRRS gaan terugdringen minder veld- en meer vaccinvirus wordt gevonden bij de gespeende biggen. Stoppen met vaccineren komt in beeld als geen veldvirus meer wordt gevonden.

Niet zomaar PRRS op varkensbedrijf

Volgens sectormanager varken Eveline Willems van GD en haar collega Tijs Tobias laten de ervaringen uit het voorlopertraject zien hoeveel het oplevert om uiteindelijk PRRS-vrij te worden als sector. Dat laatste is immers het doel van het plan. Zeker zo belangrijk is ook dat het werkplezier toeneemt, lieten de deelnemende varkenshouders tijdens een bijeenkomst met GD weten. In deze tijden van personeelskrapte is dat ook belangrijk, betoogt Tobias.

Van de 49 deelnemers zitten er 19 gedurende het hele traject dat in 2022 startte goed met hun PRRS-situatie. Bij hen wordt na elke monsterronde geen veldvirus aangetoond, zodat het virus waarschijnlijk niet op het bedrijf circuleert. De stap van de zogeheten status brons (laatste drie uitslagen minimaal eenmaal PRRS aangetoond) naar zilver (minimaal drie achtereenvolgende uitslagen geen veld- en geen vaccinvirus aangetoond) blijkt echter moeilijk. Om van brons naar zilver te gaan is het nodig te stoppen met vaccineren. Dat blijkt een grote stap. Mede omdat de handel vraagt naar gevaccineerde biggen. Onder de voorlopers wordt daarom gepleit voor een categorie tussen brons en zilver, zodat toch een stap wordt gezet. Willems: “Een status hoger voelt als een beloning voor alle inspanningen. Dat werkt stimulerend.”

Onder de voorlopers is opnieuw aangetoond dat het PRRS-virus niet zomaar ‘binnenwaait’ op een bedrijf. Op 23 bedrijven is meer dan eenmaal veldvirus gevonden. In twee derde van de gevallen ging het om dezelfde stam. Als bij monstername een ander virus wordt gevonden kan dat meerdere redenen hebben. Een paar voorbeelden: op het bedrijf zit een tot dusver onopgemerkte stam. Of er is virus via de aanvoer van dieren of transport binnen gehaald.  

Eindbalans

Begin 2025 wordt de eindbalans opgemaakt van het voorlopertraject. Als de varkenssector achter de PRRS-ambities van de Coalitie Vitale Varkenshouderij (CoViVa) staat, wordt een landelijke uitrol voorbereid. Om nationaal van PRRS af te komen is wel een vorm van beleid nodig, vertelt Tobias: “Dat gaat niet zonder een stukje regelgeving. Je hebt uiteindelijk elke varkenshouder nodig, maar krijgt niet vanzelf iedereen mee”. De voorlopers willen wel. Voor hen is 2050 veel te ver weg om in Nederland PRRS-vrij te zijn, vertellen Willems en Tobias. Dat jaar is door de CoViVa in eerste instantie als stip op de horizon geplaatst.