NVM: 2023 kenmerkt zich door grondhonger agrariërs

Het jaar 2023 kenmerkte zich door grondhonger onder agrariërs. Dat zegt vakgroepvoorzitter NVM Agrarisch & Landelijk Jos Ebbers. De prijs per hectare agrarische grond liep op tot bijna €80.000. De grond is nodig voor schaalvergroting, bedrijfsontwikkeling of de aanwending van mest.

400 landbouwbedrijven te koop in 2023

De grote vraag gecombineerd met het schaarse aanbod leidde tot meer dynamiek in de aan- en verkoop van agrarische bedrijven. Afgelopen jaar stonden bij leden van makelaarsvereniging NVM 400 agrarische bedrijven te koop. Dat is 11% meer dan in 2022. Het zijn deels bedrijven van ondernemers die met pensioen gaan en geen opvolger hebben. Ebbers verwacht ook in 2024 meer transacties dan in 2022 en 2023. De prijs per hectare agrarische grond steeg in 2023 met 7,4% tot bijna €80.000. Tussen 2019 en 2023 bedraagt deze stijging zelfs 28%.

Verkooptijd melkveebedrijf ‘nog nooit zo kort’

Opvallend is dat het aantal verkochte melkveebedrijven in 2023 licht daalde. Toch is de interesse volgens de NVM groot. De verkooptijd van een melkveebedrijf lag afgelopen jaar op gemiddeld 184 dagen. Niet eerder was deze periode zo kort. De gemiddelde bedrijfsgrootte van een verkocht melkveebedrijf steeg naar een recordhoogte van 38,3 hectare. Verouderde bedrijven op minder gunstige locaties staan langer te koop.

Beperkt aantal varkensbedrijven verkocht

Ook het aantal verkochte varkenshouderijen bij NVM-leden bleef als gevolg van goede verdiensten beperkt. In 2023 ging het om 10 bedrijven tegen gemiddeld 30 bedrijven in de afgelopen 10 jaar. Bedrijven die zich hebben aangemeld voor een beëindigingsregeling van de overheid worden niet op de vrije markt aangeboden. De beëindigingsregeling legt volgens de NVM een bodem in de markt.

Opkoopregelingen

Volgens de NVM ontbreekt het vooral kleinere verouderde pluimvee- en vleeskalverbedrijven aan financiële armslag om aan de overheidsmaatregelen, als gevolg van de stikstofproblematiek, te voldoen. Opkoopregelingen van de overheid bieden voor deze bedrijven een mogelijke oplossing. Afgelopen jaar werd de markt grotendeels bepaald door de deze opkoopregelingen en de rood voor rood-regeling. De verwachting is dat dit ook dit jaar het geval zal zijn.

Prijs bouwland plust 7,6%

In 2023 was het aantal te koop gezette akkerbouwbedrijven ruim 30. Dit hangt samen met het gebrek aan bedrijfsopvolging en de hoge grondprijzen. In 2023 was deze meer dan €91.000 per hectare. Dat is een stijging van 7,6% ten opzichte van 2022. De grote grondvraag leidt ertoe dat akkerbouwbedrijven zeer snel worden verkocht. Afgelopen jaar ging het om 14 bedrijven, iets meer dan een jaar eerder. Naar verwachting worden er dit jaar meer dan 20 akkerbouwbedrijven verkocht, aldus NVM.

De glastuinbouw vertoont een stabiel beeld met jaarlijks rond de 25 transacties.

De gemiddelde prijs van een landelijke woning was in 2023 €657.000, een lichte daling ten opzichte van 2022 toen bijna €690.000 werd betaald.