Morsen helpt niet

Het morsen van fritesaardappelen werkt het teveel niet weg. Misschien trekt de prijs voor de laatste restjes aan.

Hoewel nu veel aardappelen worden gemorst – ze worden geëxporteerd en verdwijnen in alternatieve afzetkanalen, zoals voer en vergister – wordt het aanbodoverschot daarmee dit jaar niet weggewerkt. Dat blijkt uit een analyse verderop in deze sectorbijlage.

Eind augustus, begin september werd al voor Nederland, België, Frankrijk, Groot-Brittannië en Duitsland een oogst van meer dan 25 miljoen ton voorspeld. De NEPG maakte vorige maand melding van een recordoogst in de EU-5 van 28,6 miljoen ton aardappelen. Dat is 18 (!) procent meer dan in 2013, en ook ruim 4 miljoen ton boven het vijfjarig gemiddelde.

De gevolgen zijn bekend. Af land werd begin september 1,5 à 2 cent per kilo betaald. Het klemmende advies voor de hoofdoogst was toen al alleen de allerbeste aardappelen in bewaring te doen en bij de minste of geringste twijfel over de kwaliteit direct af te leveren of niet te rooien. Het heeft amper geholpen. Hier en daar is een perceel blijven zitten, maar gezien het overschot stelt het niet veel voor. Net zo min als rot serieus effect heeft op het overschot.

Telers onder elkaar praten op bijeenkomsten graag over de vele hectares die zijn blijven zitten en al de schuren die wegens rot worden leeggereden, maar hier ontbreekt het aan harde cijfers om hoeveel aardappelen het gaat. De indruk is dat het teveel van miljoenen tonnen aardappelen van oogst 2014 in Noordwest-Europa er niet substantieel door wordt aangetast.

Voor telers met de allerbeste aardappelen in de lange bewaring is er echter een glimp van hoop om weg te komen bij de dramatisch lage prijzen van nu. Uit de Boerderij-ronde met specialisten langs bewaringen in Nederland en België blijkt dat de kwaliteit flink slechter is dan in eerdere jaren. Als de goede aardappelen op een gegeven moment opraken en áls de vroege oogst 2015 wat tegenvalt, kunnen de prijzen voor laatste goede restanten oude oogst misschien aantrekken.