MKZ lijkt zuivelmarkt niet te deren

De Europese zuivelsector is in januari opgeschrikt door mond-en-klauwzeer in Duitsland. De zuivelmarkt is er de eerste weken nauwelijks door van slag geraakt.

De zuivelmarkt kende na een sterk najaar een zwakke decembermaand, waarin de prijzen van room en boter flinke stappen naar beneden maken. De prijsgrens van €8.000 per ton voor boter raakte snel uit zicht en men maakte zich al op voor een daling richting €6.000. Zover kwam het niet, want na de feestdagen trok de botermarkt weer aan. Ook de roomprijs veert na een daling weer op. Alleen eiwitrijke producten kunnen met de prijs de stap niet naar boven maken en schommelen al lang op een stabiel lager niveau. De meeste zuivelverwerkers hebben hun inkoopprijzen reeds naar beneden bijgesteld. FrieslandCampina verlaagde de melkprijs voor februari met €1 en betaalt een garantieprijs uit van €55 per 100 kilo melk.

Melkaanvoer Nederland lager

In Nederland is de aanvoer van melk in de laatste maanden aangetrokken, maar deze heeft het aanvoerpeil van 2023 niet kunnen evenaren. Uiteindelijk is de achterstand bijna 2% op het voorgaande jaar. Het effect van derogatie en de gevolgen van blauwtong hebben ervoor gezorgd dat melkveehouders moeite hadden hun productie op peil te krijgen.

Ook in Duitsland heeft blauwtong een rol gespeeld in de aanvoer. Het verschil lijkt iets minder groot uit te vallen, maar de achterstand komt op zo’n 1% uit. In Frankrijk is in 2024 zo’n 2% meer melk aangevoerd, echter blijft het niveau nog steeds fors achter op het vijfjarig gemiddelde. Dat zorgt in Noordwest-Europa voor de nodige uitdaging om aan de vraag te kunnen voldoen.

In heel Europa komt de melkaanvoer bijna 1% hoger uit, met Ierland dat het meest opvalt. Volgens de laatste cijfers van de EU met een stijging daar van 34%, maar kende het land in 2023 een dramatisch seizoen als gevolg van zeer nat winterweer. In Polen is een echte plus te melden van 4% meer melk.

In de rest van de wereld blijven de Verenigde Staten (VS) ongeveer op hetzelfde peil van een jaar eerder. De staat Californië wordt echter flink getroffen door de vogelgriep die daar heerst en ziet de melkproductie met 7% teruglopen tot 1,46 miljoen ton melk. Dat is zo’n 30% meer dan de Nederlandse melkproductie. De staat is met 1,7 miljoen melkkoeien de belangrijkste zuivelproducent. In Nieuw-Zeeland ligt het productieniveau in het nieuwe seizoen bijna 4% hoger dan een seizoen eerder en in Australië is de voorsprong ruim 1%.

_{Tekst gaat verder onder foto}

Europa richt zich op andere landen

Op de wereldmarkt is het herstel na corona nog steeds gaande. China laat zich daar minder zien dan verwacht of gehoopt. Het tempo waarin de export naar dat land daalde, verliep in 2024 gematigder. Oceanië is de belangrijkste leverancier van zuivelproducten, waaronder met name vollemelkpoeder. Daarin spelen Europa en de VS geen rol van betekenis.

In de handel in mageremelkpoeder daalt de Chinese import met 36%. Daarin verliest Europa ook nog eens ruim 10% marktaandeel. Algerije, Egypte, de Filipijnen en Nigeria pakken een deel van de Europese handel over. Bij boter, kaas en vollemelkpoeder zijn enkele procenten van het martaandeel teruggewonnen, maar daalt de totale import van China.

Voor de komende maanden stijgt de melkproductie seizoensmatig in ons land en omringende landen, echter worden twijfels gezet bij de snelheid van de stijging. Zeker ook door verscherpte milieumaatregelen, zoals het wegvallen van derogatie in Nederland. De voorgenomen fusie van FrieslandCampina en Milcobel is een teken dat ook zuivelverwerkers een krimpende melkaanvoer verwachten. Voor de komende maanden lijken hogere uitbetalingsprijzen haalbaar.

---

---

---

---