Minister kan PAS-melder niet meer bieden dan hoop

Minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) zegt ‘een deuk’ te willen slaan in de stikstofdepositie, maar ze kan niet garanderen dat daarmee voldoende stikstofruimte ontstaat om alle PAS-melders te realiseren. De minister hoopt dat ongeveer 20% van de ongeveer 2.800 bedrijven die in aanmerking komen voor de opkoop van piekbelasters, daarvan ook gebruik gaan maken.

Tegelijk zegt ze dat de deelname aan de regeling niet om budgettaire redenen beperkt zal worden. “Als heel veel ondernemers instappen, zal het budgettair plafond niet het probleem zijn”, aldus Van der Wal bij een toelichting op haar plannen.

Geen onteigening of intrekking vergunning piekbelasters

Haar hoop dat 20% van de piekbelasters meedoen, is ook gebaseerd op onderzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving naar de deelnamebereidheid aan voorgaande opkoopregelingen. “We doen er alles aan om het percentage voor vrijwillige deelname hoger te krijgen, door de regeling in financiële zin zo aantrekkelijk mogelijk te maken.”

Bedrijven die zich voor de opkoop van piekbelasters kwalificeren en toch niet aan de regeling meedoen, zullen niet om die reden door de overheid worden aangepakt, belooft Van der Wal. “Ik heb altijd gezegd dat ik intrekken van vergunningen of onteigening in juridische zin niet zie zitten. Ik ga er alles aan doen om dat te voorkomen.”

Andere partijen kunnen procederen

In vervolg daarop waarschuwt Van der Wal meteen: “Ik ben niet de enige op deze wereld. Er zijn ook andere partijen die rechtszaken kunnen starten. Meedoen aan deze aanpak zorgt ervoor dat je de kans verkleint dat andere partijen rechtszaken starten.

De minister heeft eerder al aangekondigd dat piekbelasters die zich niet laten opkopen kunnen worden belast. Daarbij moeten bedrijven voor de uitstoot betalen. De minister zegt dat de piekbelastersregeling met 120% vergoeding eenmalig is: “Hij komt niet terug.”

Zakendoen met overheid is oké

Ondernemers kunnen besluiten om niet aan de piekbelastersregeling mee te doen. Zij kunnen een bedrijfsplan maken – omschakelen, innovatie, extensiveren, verplaatsen of combinaties daarvan – waarmee ze ook stikstof kunnen reduceren. “Dit gaat om een beweging die noodzakelijk is”, aldus de minister. Zij is al tevreden “als iedereen gaat nadenken en niet vanuit weerstand zegt: ik ga niet eens kijken. Ik hoop dat we na jaren van plannen maken, nu eens de stap zetten naar: dóén.”

Van der Wal benadrukte dat de overheid geen gegevens opslaat met de online tool Aerius Check. Met de tool kunnen ondernemers zelf zien of ze zich kwalificeren voor een van de opkoopregelingen. Aan de andere kant wil ze af van de weerstand die in de sector leeft tegen stoppen. “Het is oké als je stopt en het is oké als je zaken doet met de overheid.”

Dat er nog veel onzekerheden zijn voor de betrokken bedrijven, erkent Van der Wal. “Maar er is ook heel veel wel bekend. We weten de doelen voor de waterkwaliteit, we kennen de klimaatdoelen, we moeten de natuur herstellen en het niveau van de stikstofdepositie moet omlaag.”